De lockdown heeft de creatieve mens in Jef Mertens duidelijk niet afgeremd. Nadat hij enkele maanden geleden vriend en vijand al verraste met No Amp, ondertussen ook nog eens een 7” en twee improvisaties op de wereld losliet, is hij nu terug met het album No Map.
No Map is, volgens ons, een directe verwijzing naar de organische manier waarmee Jef muziek opneemt. Niet te veel vooraf plannen en vooral teren op buikgevoel en spontaniteit. Er zijn slechtere manieren om muziek te creëren.
De release, die naar goede gewoonte zowel digitaal als op gelimiteerde cassette beschikbaar is, is opnieuw geïllustreerd met prachtig artwork. De cover is ook nu weer sober en ingetogen. Een keuze die wij meer dan toejuichen.
Alter Ego is naast de naam van een zeer matige band van Jasper Erkens ook de eerste track van de cassette. Informatie die we graag meegeven om je een hoop frustratie in je zoektocht naar deze nieuwe parel van Jef te besparen. Het nummer draagt een enorm ruimtelijk gevoel en zelfs een soort rust met zich mee. Het lijkt alsof een ietwat atonaal orkest het minimalistische gitaarspel van Jef van een achtergrond voorziet. Het nummer zet in ieder geval aan tot reflectie. We merken op dat we bij elke luisterbeurt onbewust opnieuw aan het analyseren gaan en echt actief luisteren naar de muziek. Laat dat nu net het kenmerk zijn van echt goede nummers!
Op Self-Study For Harmonics ruilt Jef zijn gitaar kortstondig in voor een traditionele Indiaanse viool. Wij stellen ons deze muziek dan ook voor bij cliché beelden van Indianen die rond een vuur dansen. In onze hersenen spelen zich echter geen reguliere beelden in kleur af. We denken aan snelle overgangen tussen de shots, zwart-wit beeld en bij momenten kleine versnellingen tijdens het afspelen. Zoals je kan lezen, stelt het nummer ons in staat een beeld te vormen bij de muziek en tot onze verbeelding te spreken en ook dat is het kenmerk van een mooi nummer. De kans zit er dik in dat je je bij een Indiaanse viool absoluut niets kan voorstellen. Check daarom eens onderstaand beeldmateriaal om je uit dit zwarte gat der onwetendheid te helpen klauteren.
Van de indianen in films als Dances With Wolves worden we in nummer Fake Strumming Pieces gekatapulteerd naar India. Het gebruik van de reverse delay zorgt voor een psychedelisch geluid en doet ons bij momenten wat aan de sitar en zelfs aan Beatles tracks als Lucy In The Sky With Diamonds en Strawberry Fields denken. Verwacht echter in geen geval een meezinger à la Fab Four. Hoewel we er vrijwel zeker van zijn dat Jef de ganse track enkel met een gitaar heeft opgenomen, lijkt het bij momenten wel alsof hij zichzelf niet enkel geschoold heeft in het maken van harmonischen maar ook in de edele kunst van de mondharp. Het nummer doet soms erg drone-achtig aan en zou gebruikt kunnen worden als achtergrondmuziek bij het oefenen van mantra’s. De compositie speelt ten slotte ook sterk met theatraliteit. Bij momenten horen we enkel de droge plingplong van de gitaar, waarna Jef het geluid weer laat aanzwellen en de volledige kamer zich lijkt te vullen met geluid.
Nummer vier, Self-Study For Harmonics II doet ons onmiddellijk denken aan de break van Smack My Bitch Up van The Prodigy. Het nummer had misschien zelfs een track van Tool kunnen zijn. Self-Study For Harmonics II is een theatrale compositie met een metaalachtige bijklank die, vanwege zijn grandeur, volgens ons zeer mooi tot zijn recht zou komen in een concertzaal als pakweg De Roma in Antwerpen. De klank klinkt enorm groots in zijn eenvoud. Voor ons is Self-Study For Harmonics II alvast één van de favorieten van deze cassette. Om de Tool-referentie even te illustreren, verwijzen we je graag naar de onderstaande video.
Een tijdje geleden voorzagen we het nummer Reversed Feedback, No Control al van enige lovende woorden. We verwijzen je dan ook graag naar deze recensie voor de volledige lofzang.
Over naar de B-kant. Magnetic Field lijkt wel een ode te zijn aan het zwarte goud. We hebben het uiteraard over vinyl en niet over steenkool noch truffels. Het nummer doet ons wat denken aan vinyl die je net op je platenspeler hebt gelegd en bij de eerste aanraking van de naald nog wat nostalgisch kraakt, of zelfs aan een scheepsradio op zoek naar de juiste frequentie. In grote delen van het nummer horen we een dik, wollig geluid. Jef weet echter met zijn gitaargeluid en kleine accenten door deze dikke geluidsmassa te snijden om zo voor een scherp doch afgerond resultaat te zorgen. Een mooie balans!
De gastmuzikant die bij In Between Textures vermeld wordt, doet ons toch even in de arm knijpen. Daydream Nation, Goo, Dirt, … jawel, het is de epische Thurston Moore van Sonic Youth die op de cassette van deze Geelse gitarist meespeelt en dat vinden we toch wel echt bijzonder. Het resultaat van deze samenwerking is, zoals de titel wel doet vermoeden, echt een spel met geluidstexturen. Soms neemt de track de snelheid en het geluid aan van een formule 1 wagen, om vervolgens in die mate te vertragen, gelijkend op het plots lager zetten van het toerental in het midden van een plaat. Het nummer klinkt in ieder geval zeer gelaagd waardoor het lijkt alsof je auditief constant tussen verschillende geluidstexturen zweeft. De keuze van de titel kunnen we dan ook, helemaal rijmen met wat we horen.
Jim Sauter is de volgende gast op het album. Hoewel deze naam waarschijnlijk minder bekend in de oren klinkt dan Thurston Moore, is ook deze keuze niet totaal onverwacht. In het verleden bracht Don Dietrich, de compagnon de route en bandmakker van Jim Sauter, ook al het album War Saw uit op het Dadaïst Tapes label van Jef Mertens. Van het nummer Realm To Realm waren we in eerste instantie niet zo wild. De eerste minuten blijft het geluid laag en ontbreekt het wat aan spanning. Vanaf minuut vier wordt onze aandacht wel meer dan gewekt. We hebben geen idee hoe Jim dergelijke vuile distorted wah-wah geluiden weet te produceren, maar dat het cool is daar zijn we 100 procent zeker van.
Op Our First Movement, de voorlaatste track van de cassette, laat Jef, Glen Steenkiste aantreden in zijn auditieve rangen. Ook de cymbaalminnende Glen bracht in het verleden al een release uit op Dadaïst Tapes met daarop een ode aan het ZHT Medium Thin Crash cimbaal van Zildjian. Op Our First Movement is het Jef die met zijn experimentele, sfeervolle gitaargeluid de lagere auditieve regionen van de track voor zijn rekening neemt. Glen regeert met zijn cimbaalspel dan weer over de hoge tonen binnen het nummer. Een combinatie die wonderwel werkt!
Bij aanvang lijkt Glen over het cimbaal te wrijven als ware het een fluitketel waaronder met de sterkte van het vuur gespeeld wordt. Jef lijkt dan weer zijn gitaar te bespelen alsof hij net een helikopter per ongeluk voltankte met LSD. Rond minuut vier begint het cimbaalgeluid van Glen langzaamaan te wijzigen. Glen tikt zacht op zijn cimbaal om zo een bepaalde geluidsfrequente te bekomen die het gitaarspel van Jef uitstekend complementeert. Naarmate het nummer vordert, begint Glen ook meer en meer het geluid van het cimbaal op te drijven, waardoor het de regerende kracht binnen de track wordt. In het laatste deel van het nummer lijkt het cimbaalspel het nummer volledig overgenomen te hebben. Glen blijft spelen binnen een bepaalde frequentie en combineert dit met een ietwat scherp schrapend geluid dat hij opnieuw met zijn cimbaal creëert. De sfeer van het nummer en de manier waarop het is opgebouwd, doen ons soms wat aan Swans denken. Zacht starten en langzaamaan het nummer opbouwen en aandikken tot er een muur van geluid ontstaat. Met zijn tien minuten is Our First Movement het langste nummer van de plaat en we moeten bekennen dat we geen moment hebben uitgekeken naar het einde ervan. Om even in de zone te raken!
Fractured Fragments is de laatste track van de cassette en met zijn 2 minuten direct een stuk korter dan zijn voorganger. Het geluid dat Jef op dit nummer creëert, zweeft tussen het ontspannende en pure onrust. Doorheen de track horen we regelmatig noties van gitaargeluid dat ons wat doen denken aan de sfeer van You Really Got Me van The Kinks. Wie wat bekend is met die groep weet vast wel dat ze het geluid van de gitaarversterkers niet kregen zoals ze het wilden en dan maar besloten met een paar scheermessen de speakers te lijf te gaan en de versterker dan ook nog maar enkele rake trappen te verkopen tijdens het proces. Fractured Fragments mag dan wel in de verste verte niet op een nummer van de Kinks lijken, het heeft echter bij momenten wel diezelfde rauwe agressie die we kunnen terugvinden op You Really Got Me. Een mooi contrast om te eindigen!
No Map verschijnt op 5 maart. Weet echter dat, naar goede gewoonte, de geproduceerde exemplaren zeer gelimiteerd zijn en snel zijn de boodschap is.
We geven je alvast graag enkele relevante links mee om de tracks al eens te beluisteren en je van je cassette te kunnen verzekeren.
Website Dadaist Tapes / Bandcamp Dadaist Tapes
