Grauzone 2025 ging zonder meer wervelend van start. Den Haag is mede beroemd omwille van het paleis Noordeinde, waar recht tegenover de oude Nationale Bank Van Nederland gevestigd was. Nu is dat een prestigieus hotel, maar de kluizenzaal van weleer is in een kelderbar omgetoverd. The Vault is een schatkamer en over schatten gesproken leggen we meteen de link naar wat al meteen het absolute hoogtepunt van de eerste dag zou worden. Op Instagram heet de band uit Washington D.C. Voshvault, op plaat en op podium is dat kortweg VOSH. Het drietal brengt donkere industrial coldwave met een eigen smoel. Er zijn zeker raakvlakken met pakweg Patriarchy,maar de nummers zijn complexer en hebben een beduidend ondoorgrondelijke identiteit. Rookmachines en een totaal gebrek aan belichting, abstractie makende van blauwe en rode blacklights die uit de grond kwamen, maakten het mysterie raadselachtig mooi. (hv)
Dit visuele plaatje werd pas perfect toen schaarse witte spots inzoomden op boegbeeld en diva Josephine Olivia. Aanvankelijk gehuld in een lange regenjas, maar halverwege een switch makend naar de mooiste lingerie-commercial, dartelde Josy in immer sexy poses over het grauwe podium waarbij de ventilator de wildste dingen deed met haar blonde lange haren. Dit resulteerde in een bloedstollend mooi optreden dat nog héél lang onze gedachten zal beheersen. Album Vessel is al een kleine twee jaar uit, maar met Vosh Vault Vol.1 bracht VOSH vorige maand een livealbum uit. We spraken de band daags nadien en het zijn super sympathieke dankbare muzikanten (hv)
Selofan is een ‘match made in heaven and hell’ sinds 2012, een op de dood geïnspireerd darkwave-liefdesverhaal. Joanna Pavlidou, vanavond opvallend in een zwart-geel-rood outfit en tijgersaxofonist Dimitris Pavlidis (ook op bas, keys en spoken words) konden rekenen op een volle zaal van het Paard Main Stage. We kregen heel wat tracks uit hun laatste album Animal Mentality (2024) te horen, waarin ze darkwave-, postpunk- en eighties synthpop- invloeden blenden tot een heel eigen sound. Melancholie ten top, in erg dansbaar, kille electro, verwarmd met heerlijke saxofoon. De Duitse lyrics en de algemene sfeer deden denken aan tijden waarin bands als Goethes Erben en Lacrimosa floreerden en laten dat nog steeds twee van onze favoriete gothicprojecten zijn.
“Willst du mit mir Schlafen? Willst du mit mir Tanzen?” Joanna voegde bovenop haar zang af en toe ook wat funky, psychedelische of kinky sonische details toe, met de melodica en ander klein elektronisch vernuft. Hoogtepunten? Give Me a Reason, Shadowmen, The Wheels of Love en Deiner Haut als meest bekende nummers van dit begeesterende Griekse duo. (nm)
Paard Café zou een paar keer “the place to be” zijn. Telkens waren het pure voltreffers. Neem nu Schnallo. De Duitse Kimi Recor betrad het podium in een zwarte overall met onder de ene figuurlijke arm haar debuutplaat als Schnallo, White Fluffy getiteld, en haar bassist bij wijze van spreken onder de andere arm. Kimi haalde 90% van haar geluid uit haar effectenpedalendoosje, maar niets stond een zinderende show in de weg. De clash tussen elektropop, postpunk en new wave klonk geweldig aanstekelijk en de Duitse teksten gaven het geheel een vrolijke schwung, zeg maar Sturm und Drang. Duits en vrolijk? Zie je wel, mann kann das schaffen! Cherry bevaarde dezelfde aanstekelijke wateren als Tilly Electronics en was de directe aanzet voor een onweerstaanbaar dansfeestje waarbij Kimi steeds meer “los” ging. ‘Ccccccherry macht mir so geil”. Op darkwavefestivals mag er anno 2025 ook nog gelachen worden. Nochtans zong Kimi aan het slot dat ze onze kers niet is. Ich Weiss is een absolute neue welle koortsdroom met een grote Nena-flair. Kopf Kino liet in het slot het licht schijnen in Kimi’s tunnelvisie. Geweldig optreden! (hv)
Minder volk dan verwacht in de grote zaal voor de vleugelpianopassage van Zola Jesus. Net als Emma Ruth Rundle in 2023 zorgde ze voor een ademloos toeluisterend Paard waarbij haar stem en présence indruk maakten. Uiteraard moeten we met deze zotte line-up keuzes maken waardoor we niet lang genoeg bleven om de impact behoorlijk te kunnen taxeren. Net als wij was Zola erg verbaasd over de reactie toen ze twee nummers over zelfmoord aankondigde en dat op enthousiast gejoel onthaald werd. Ze joelde even mee om dan te vragen “what is wrong with you”? Deze uitstekende vraag bleef onbeantwoord (hv).
“Satisfaction. Celebration.”, klonk het in het eerste nummer dat de Nederlandse broers Ruben en Matthijs Pol – samen POL – op het kleine podium Paard in stuurden. En dat gold wat ons betreft voor de hele set. Zelf speelden ze afwisselend bas en gitaar en zorgden ze voor de vocals, maar ze werden ook bijgestaan door een straffe drummer en pittige toetseniste. Ze leverden postpunk die klaar is voor ‘the next generation’, zoals we onze eigen Whispering Sons enkele jaren terug zagen doen. Alleen hadden ze genoeg lef om hier ook een ferme lik rock ’n roll aan toe te voegen, waardoor de band ons regelmatig in David Bowie-sferen deed belanden. Punchy drums, straffe gitaarlijnen die ook in solostukken uitblonken en zangers met de belofte aan een nog betere Franz Ferdinand waar maken.
De tracks waren één voor één intelligent opgebouwd, waardoor de set geen seconde stil viel. We waren helemaal weg van hun nieuwere, donker rijkere nummers, die hun groei lieten horen sinds hun debuutsingle Comme Ça, waarop we vanavond toch ook lekker weg dansten. Ook Boys Are en Modern Strange Love baadden eerder in synthpopstijl, terwijl de recentere tracks dieper gelaagd klonken. Laat The Chameleon voor ons dan ook maar – zowel muzikaal als symbolisch –het hoogtepunt van de show zijn! Jonkies met mature stemmen, attitude, uitstraling en muzikaal lef. Love it! (nm)
In het café werden we dan omvergeblazen door een duo genaamd Shelf Lives. Ruim drie jaar geleden begon de zegetocht van de Brit Jonny Hillyard (gitaar en geluidstovenaar uit Northampton) en de redelijk onweerstaanbare Canadese Sabrina Di Giulio (Toronto) met de plaat Yes, Offence. Beledigend klinken hun furieuze, maar immer dansbare electropostpunksongs nooit, opruiend des te meer. Shock Horror is een typerende brok onderkoelde vette postpunk met diepe bassen en spitante teksten. Psycho liet Jonny even begeleiden op stem en Where Did I Go? liet het duo klinken als iets tussen Atari Teenage Riot, Blood Red Shoes en Tricky. Je gelooft het niet? Wel zo goed waren Shelf Lives. Belachelijk en ongeloofwaardig straf. Tijdens Fighting That Bitch sprong Sabrina van het podium en mochten we ‘fighting that bitch on my own’ door de micro brullen. Doldwaas maar zoals strakke electropunk bedoeld is. De “fuck” aan het eind was on the spot. “Yeah we can do that or I can just kill you”. Sabrina zat na de set toch een minuut of 2 weggedoken achter haar keyboard in de hoek uit te hijgen. Wat een oplawaai! (hv)
Een festival als Grauzone heeft de luxe om te kunnen ingaan op het grote, diverse aanbod dat ze op verschillende locaties voorzien in hun programmatie. Ontdekken is onze missie, want Grauzone biedt jaarlijks heel wat podiumkansen aan echte undergroundbands, en die vaak helaas te goed zijn om dat grote publiek niet te vinden.
Nadeel is dat je keuzes moet maken en soms maak je de verkeerde keuze. Onze ‘misser’ vandaag was Glass Spells (Small Stage, Paard). Het Amerikaans/ Mexicaanse duo liet glasheldere vocals en van allerlei franjes voorziene retro-electro horen, maar we kunnen ze – jammer genoeg – niet beter omschrijven als de Britney Spears van de Italo-disco, die bij tijden zo vals zong als een Mexicaanse kater. (nm)
Dat gaf ons wel de kans om nog gauw over te steken naar de Main Stage, waar High Vis intussen net begonnen was. Hardcorepunk, utigeschreeuwd door frontman Graham Sayle, die alle pijn, trauma en boosheid die hij meekreeg vanuit zijn opvoeding. De Britten houden het hierbij niet enkel bij de mainstream hardcorepunk die we kennen, maar steken de grenzen van postpunk en baggy-style indie over.
Er werd gedanst, meegebruld en eens voorbij de helft van de set ontpopte zich een ‘happy moshpit’ en werd er ook wel eens van het podium gedoken, op rinkelende snaren en strakke drums, terwijl Sayle energiebommetjes uitspuwde over zijn publiek. (nm)
Onder het motto “Het leven is één grote repetitie”, bewees Maquina in het Paardcafé dat àl dat leven een straffe sound oplevert. Het Portugese trio wist het café te laten daveren onder hun energieke set vol minimal krautrock, vermengd met industrial techno en EBM. Of hoe je dance kan maken in een vrij klassieke rockopstelling met bas, drum en gitaar, zonder dat er een synthesizer aan te pas komt. De band bracht vorig jaar nog hun tweede album Prata uit en daaruit lieten ze de adrenaline live op ons los. Al gauw veranderde het Paardcafé in een beukende donkere dansvloer. Dance die even punk als psychedelisch en toch organisch klinkt. Dank u wel, hiervoor, Halison, Tomás en João! (nm)
‘A dreamhouse for every rock-postpunker’, want de Rotterdamse punkband Tramhaus liet felle riffs en punkscreams los op heupwiegende postpunk op het Main Stage in Paard. Ze deden al meerdere keren denken aan Viagra Boys. De charismatische zanger Lukas Jansen, gitariste Nadya van Osnabrugge, drummer Jim Luijten, bassiste Julia Vroegh en gitarist Micha Zaat laten daarbij ogenschijnlijk rustigere tracks of intro’s genadeloos ontploffen. Zo horen we een catchy baslijntje en omarmende vocalen, die plots “But it happens! … Hah!… Hah!” melden onder een ronkende schurende, sonische opstoot. Psychedelische wanhoopsnummers die in indierocksfeer starten, waarbij even later hardcorescreams worden teogevoegd in fatalistische dreigende soundscapes die als een sonische foto van het huidige, jammerlijke maatschappijbeeld klinken, maar tóch nog steeds die luchtige, oplichtende punkhouding vasthouden.
Wanneer ook de dames vocals toevoegen, geeft dit een extra pittige punch aan het geluid, terwijl de baslijnen er zich floers verleidend omheen wentelen. Een track met wat Oosterse invloeden… Tramhaus durft meerdere registers volledig open te trekken. Soms overweldigend bruisend, dan weer aangenaam kabbelend. “I’ll tell you a secret”, horen we Lukas zingen. Wel, hier is een ‘need to know’: Tramhaus’ geheim is dat het àltijd energiek openbarst! Een ‘nice to know’? Dat de bandnaam is vernoemd naar de lokale pitazaak! “Helemaal Rotterdam”, hoor je ons denken. (nm)
Dag 1 afsluiten in stijl? Dan maakten Natasja en Marc een uitstekende keuze met de verbluffende Madeline Goldstein uit het fel geteisterde Los Angeles. Het was haar eerste optreden in Europa en ze won alle harten. Ze deed dit niet alleen, want op bas zorgde Margot Rhodes van Mirror Of Venus voor perfecte warme klanken. De set was een aaneenschakeling van bloedstollend beklijvende nummers waarbij de futuristische visuals en de fantastische stem van Madeline furore maakten. Al van bij You Never Called was een propvolle zaal getuige van het meesterlijke schrijfpotentieel van Goldstein. Het kersverse 1996 Expectations klonk als Depeche Mode op zijn best maar nog veel beter door de indringende podiumprésence van Madeline. Dierlijk en sierlijk kronkelend rond het microstatief werden haar kindjes op erg geloofwaardige wijze gebracht. Death’s Door legde veel Cliff Martinez-vibes bloot. We denken uiteraard aan de soundtrack van Drive en het geluid van Chromatics. (hv)
Other World klonk dan weer gans anders. Bijna euforisch en aan de psychedelica van Flaming Lips refererende hemelse electropop vulde de zaal en de gelukzaligheid droop van de gezichten. Iedereen aan het dansen, tot hoog op de trappen. “You are the edge of what I need”. Koudgolveriger dan Seed Of Doubt met haar vintage eighties drumgeroffel werd het nadien niet meer. Madeline en Margot wervelden een optreden lang en toen Madeline voor het slotnummer haar laarzen uitdeed en tenslotte ook haar jasje was het tijd voor een prachtig slot op de deur van een zinderende eerste dag Grauzone 2025. Feesten kon nog tot diep in de nacht met ondermeer Chloé Lua achter de draaitafels in de grote zaal (hv).
Foto’s en review: Hans Vermeulen (hv)
Review: Nel Mertens (nm)
Instagram links: Grauzone / VOSH / Selofan / Schnallo / Zola Jesus / POL / Shelf Lives / Tramhaus / Madeline Goldstein
