Een mond vol die onmiddellijk onze aandacht trok tussen de oogst aan te bespreken materiaal voor de maand mei. Alvast een heel ambitieuze titel. Welke snoodaard (m/v/x) riskeert het om hun vingers te verbranden aan dit Monument? Niet alleen in de muzische kunst, ook in de de filmische. Als we toch bezig zijn, doen we er ook maar het theater bij. En mode. Een verhaal van 88 minuten in 16 nummers – waarvan minstens 4 klinkklare klassiekers! – die Talking Heads tussen 1975 en 1984 uitbrachten.
Live verteld/gespeeld/gedanst in een genrebepalende concertfilm van David Byrne en de zijnen.
De opbouw van de show! Dat eerste nummer: David die alleen met zijn akoestische gitaar en zijn als taperecorder vermomde TR808 een onvergetelijke versie brengt van die absolute klassieker, Psycho Killer! Naargelang de playlist vordert verschijnen er alsmaar meer muzikanten op het podium tot het uiteindelijk een wriemelend-wervelende massa muzikanten wordt.
We willen maar zeggen: het gaat hier over een te koesteren hoogtepunt uit de populaire cultuur van de laat-twintigste eeuw, en verdient dus een kritische analyse van de ervan afgeleide producten.
Welnu, Stop Making Sense werd in 2023 door indie film maatschappij A24 bedacht/herdacht met een remastering in 4K-resolutie. Met veel luister in première gegaan op het Toronto International Film Festival, gevolgd een wereldwijde release in oktober 2023. A24 vond de 40ste verjaardag van de concertfilm blijkbaar een mooie gelegenheid om een ’tribute’ in de vorm van een muziekalbum te releasen, en dat ligt hier voor ons.
Wij trekken onze chirurgische handschoenen aan, en nemen de scalpel ter hand.
Het album bevat de 16 nummers van het concert, in dezelfde volgorde gerangschikt, maar vertolkt-bewerkt-gebracht door telkens een andere artiest. Dat heeft uiteraard als gevolg dat dit album de eenheid mist die het origineel zo sterk maakt. Het blijkt een bont allegaartje van voornamelijk onbekende namen, waarvan er slechts enkele een vaag belletje doen rinkelen. Althans bij ondergetekende. Dat heeft als grote voordeel dat wij zonder enig vooroordeel het luisteren aanvatten, zij het dat de lat erg hoog ligt. Dat zijn we aan Zijne Byrne toch wel verplicht.
De reeks vangt aan met Miley Cyrus die maar meteen het iconisch Psycho Killer genadeloos doch vakkundig de nek omdraait. Wij zijn hier ten kantore Luminous Dash ab-so-luut voor artistieke vrijheid, maar dat kan geen vrijgeleide zijn voor de gewetenloze verkrachting van een klassieker, waarna het slachtoffer wezenloos achterblijft en klinkt als een afdankertje van wijlen Michael Jackson in het neerwaartse deel van zijn carrière. Dit doét men niet, Mevrouw Cyrus!
De nationalisering van Heaven lusten wij eerlijk gezegd om dezelfde reden evenmin. Het is geen slecht liedje dat The National hier zingt, hoor, maar het bewijst alvast dat het loslaten van de – intussen toch enigszins belegen – studiotruukjes van deze band op een klassieker ook garant staat voor een klassieker. Het irriteert eerder dan dat het amuseert.
Wij verliezen de moed niet, maar zitten toch enigszins lijdzaam de versies van Thank You for Sending Me an Angel en Found a Job van respectievelijk Blondshell en de Linda Lindas uit, blijven achter met een enigszins kleffe mond, en zijn instant vergeten wat we net hebben gehoord.
Een eerste keer worden we verrast, niet alleen door de naam van het gezelschap dat Slippery People voor zijn rekening neemt (Él Mató a un Policía Motorizado, wij verzinnen dit niet!) maar ook door het resultaat. Het klinkt als een gestage rit in een ouwe convertible onder een loden zon door een eindeloze woestijn op weg naar nowhere, maar dat deert de zanger achter het stuur niet. Hij laaft zich aan het eerst sobere, Blue-Hotel-aandoende gitaartje, dat naar het eind van de song toe ontaardt in een razende storm zoals een mens er af en toe een nodig heeft. Wat het meest verrast bij deze track is het feit dat werkelijk alleen de titel een link legt naar het Heads-nummer. Noch de melodie, noch het ritme, noch de sfeer van het origineel zijn hier te herkennen. Het feit dat de Argentijnse zelfverklaarde punkrockers de tekst vertaald hebben naar het Spaans helpt natuurlijk ook niet echt. Maar het nummer mag zeker in onze lange-autoritten-afspeellijst.
Het kabbelt rustig verder met enkele niet onverdienstelijke covers. Een aantal pop-fenomenen die hun eigen ding doen met pareltjes van nummers, waar ze in de beste gevallen een glimpje glans van weten te behouden. Zoals Paramore, die Burning Down the House voor hun rekening nemen, en het letterlijk naspelen, met samples en machines weliswaar, en met een hatelijke zangstem. Wij missen bij het gros van deze verzameling covers de meerwaarde die goede covers wel hebben.
Maar hier en daar dus wel een verrassing. Zoals ene Jean Dawson, die zich Swamp op een wel zeer bijzondere manier eigen maakt. Dit is geen op eigen manier naspelen van een nummer, maar het integendeel afbreken tot in zijn elementaire delen, en daarmee iets nieuws maken. Mooi, hoe hij een vage en grillige schaduw creëert van het origineel!
Een bijzondere vermelding verdient ook girl in red, die Girlfriend is Better voorzien heeft van een sobere doch doeltreffende beat en een swingende bas. Het meisje zingt bovendien met een stem als een lentebries in een dennenbos. Dit nummer zou niet misstaan op een zomers tuinfeest.
We hebben hier dus een bonte verzameling van 16 artiesten die evenveel nummers van Talkings Heads coveren. Met wisselend succes, en het waaiert 16 verschillende richtingen uit.
Ons lijkt het de ideale soundtrack voor een autorit op vrijdagavond naar een vriendenweekend in Durbuy: het weekend is nog niet echt begonnen, maar er hangt van alles in de lucht, en de geest van David Byrne en kornuiten reist mee.
De essentie van Stop Making Sense is echter dat het een multidisciplinair kunststuk is. Of dus deze compilatie een gepast eerbetoon aan de beste concertfilm ooit mag genoemd worden? Wij opteren voor ‘Middelmatige Talking Heads Coverplaat’.
En voor de rest prijzen we ons gelukkig met de zekerheid dat we straks in de late uren het origineel kunnen streamen op de breedbeeldtelevisie van het vakantiehuis in Durbuy. Het hoeft niet in 4K-resolutie te zijn. Als de luidsprekers maar werken.
