Leffingeleuren heeft al ruim een decennium het patent op een gedegen en ‘vinger aan de pols’-houdende programmatie. Sinds een paar jaar is daar het patent op nazomerse festivalhitte bij gekomen, want ook op 16 september was het perfect bandshirtweertje in het gezelligste dorp rond Middelkerke. Zaterdag was Leffingeleuren ook uitverkocht. Die dag stond inderdaad bijzonder veel lekkers geprogrammeerd hoewel het ontdekkingsgehalte voor de doorzomerde festivalganger eerder aan de lage kant lag. Geen gemor echter want de gevestigde alternatieve waarden konden het enthousiaste publiek en de lekkere temperaturen wel smaken en trakteerden op zweetgrage concerten en kleefbare ondergronden. Op zaterdag gaan we om religieuze redenen niet naar de kerk, het was er ook het weer niet voor. Het programma van Ayco viel ook samen met absoluut niet te missen bands op de beide hoofdpodia van het festival. We hebben de kerk dus voor een keer niet in het midden gehouden.
Onze festivaldag konden we openen met Echo Beatty; eindelijk want we zagen haar nog niet aan het werk. Zij trad aan in de van Kapel naar Apollo omgedoopte grote tent die vooral bekend staat voor storend tegenlicht, in schril contrast met steevast tot de verbeelding sprekende optredens. De band rond de Antwerpse Annelies Van Dinter volgen we al jaren van kortbij, en ze kwamen de nieuwe plaat Vision Glitch voorstellen. Droom en realiteit worden één. Annelies hulde zich graag in de beschermende cocon die het Apollo-tegenlicht voorzag en liet haar besmettelijke melodietjes voor zich spreken. Haar punkjaren liggen reeds ver achter haar, haar punkharen ook. Dwepend met bands als Radiohead en Fleetwood Mac kwam ze een sound presenteren die we voor de goede verstaander durven kwalificeren als Kurt Vile and the Beach Houseparty. Het bleek de ideale opener voor wat één van de absolute hoogtepunten van de dag zou worden. Dit is niet alleen onze stelling, het is ook die van een hele horde festivalgangers die we na afloop van de dag polsten naar een top drie-ervaring.
Peuk stond om 16 uur geprogrammeerd op het hoofdpodium van De Zwerver. Peuk hebben we dit jaar al een paar keer met de nieuwe plaat aan het werk gezien, maar het was met open mond dat we vaststelden dat Peuk nog straffer en strakker speelde dan op Boomtown. Nele Janssen (liedjesleverancier, zangeres en gitariste) merkte hierover nadien op dat ze zich volledig lieten meeslepen in de flow van het concert waarbij de band van bij opener Who Are You Really? de fans in een zweetbaan rond de zaal liet “zwerveren”. Drummer Dave Schroyen was blijkbaar ziek maar zat diep verscholen achter zijn vellen op geheel unieke wijze zijn ziektekiemen aan gort te meppen, en voorts hebben we vooral twee belangrijke opmerkingen te maken. Enerzijds moet het eens gedaan zijn om middelmatige bands nà Peuk te programmeren, of anders gezegd, zet Peuk gewoon om 22 uur of zo en zoek niet langer naar een headliner. Hoe moeilijk kan dit zijn?
Bassist in form en uitverkoren tot de grappigste Jackie van de dag, kwam Jacky Willems met het voorstel aandraven om vanaf volgend jaar een biermerk dat verwijst naar ‘kristal’ te serveren. We zijn zijn voorstel zeer genegen want bierkenners moeten we omarmen. De combinatie Rudy/Lebanon werkte weer overweldigend goed en er was op de eerste rijen al geen houden meer aan. Peuk put niet meer uit de eerste plaat en nog steeds ligt niemand daar wakker van. Het zegt natuurlijk voldoende over het torenhoge spelplezier en niveau van de songs. Inconvenient kwam weer erg gelegen als oplawaai/afsluiter van de mentale headliner van Leffingeleuren op zaterdag!
Het over en weer geloop spelletje van De Zwerver naar De Apollo verliep als vanouds door de dorpskern waar menig niet-festivalgangers genoten van de DJ op het plein en de talloze kraampjes. De alternatieve kermissfeer werd jammer genoeg niet verdergezet door Runner. Dit is al zowat vijf jaar het alter ego van Noah Weinman. De bio linkte hem aan Death Cab For Cutie en dat is al reden genoeg voor ons om erg argwanend zijn set te laten binnenkomen. Hij kwam voor het eerst in ons land spelen en zou dat een uur later in de Duystere kerk al voor de tweede keer doen. We hoorden overal goedkeurende commentaren over Noah en zijn band maar onze “ark”waan werd bewaarheid. We hoorden Novastar met Coldplay-ambities en wij hadden andere verwachtingen. Gelukkig konden we deze set meteen doorspoelen op het hoofdpodium waar één van de live-revelaties van 2023 stond te wachten in een steeds warmer wordende Zwerver.
De Zuid-Londense postpunkers Deadletter zagen we onder meer al op Grauzone en Badlands aan het werk, dus het was even schrikken toen er geen saxofoon op het podium verscheen, en evenmin een Poppy Richler. We kregen om de verkeerde redenen een unieke Deadletter-show want bassist George Ullyot vertelde ons na het optreden dat Poppy om nog onduidelijke redenen in het ziekenhuis lag. Dat is al heel slecht nieuws, maar net bij de start van hun herfsttour door onze contreien is dat dubbel improviseren. Deadletter is immers een band die constant nieuw materiaal schrijft en live inspeelt. Geen enkel Deadletter-concert lijkt dus songmatig op het vorige. Wat wel blijft, is de tomeloze energie, de aan Gang Of Four en The Fall te linken genialiteit in de songs, de rauwe live-sets en het onpeilbare charisma van zanger Zac Lawrence.
De meerstemmige kreet ‘It Burns’ joeg de verwachtingen met opener Hero meteen fel de hoogte in. Normaal gaat Poppy hier al flink loos, dit was dus anders. Gitarist Sam Jones ging echter méér als gewoonlijk als een hyperkinetisch projectiel te keer en gaf een nieuwe dimensie aan het begrip ‘menselijke springveer’. Pop Culture Connoisseur etaleerde een perfecte doorsnede van het ondertussen beroemde en onweerstaanbare Deadlettergeluid. Uiteraard was het volksmenner Lawrence die het gros van de aandacht naar zich toezoog, en met hem meters microkabel. Dit was nodig om al tijdens Murdered of toch Degenerate Inanimate, wat maakt het ook uit, een tochtje door de Zwetende Zwerver te maken. Tijdens het overheerlijke Madge’s Declaration sommeerde hij het volk al de rangen te sluiten. Het zou niet zijn laatste “please, come closer” van de namiddag zijn.
We zagen veel ‘deadletter-onwetenden’ de cruciale fout maken te denken dat ze het nu wel gezien hadden en konden verschepen naar de kerk. Wat ze dan gemist hebben? Eén van de wildste laatste halfuurtjes van een rockshow in 2023 bijvoorbeeld? Fit For Work was de song met het collectieve uitgelaten meebrulrefrein dat de zaal compleet los liet gaan. Wat volgde was een geweldige apotheose en het beste dat Leffingeleuren dit jaar in pacht had. Iedereen smeet zich volledig en we werden graag opgeslokt in wat we best omschrijven als een fenomenale postpunklawine van moshpits en extatisch rondhuppelende fans. Binge is gewoon een ronduit fantastische song geheel in de stijl van Talking Heads. It Flies dreef de kolkende massa tot het uiterste en Deadletter zette de kroon op het werk. “Blue is the colour of the year” klonk het in de geweldige afsluiter Zeitgeist. “There’s a soul coming, there is something in the air”. Het is wachten op de release van hun debuutplaat maar die staat nu al voorgeprogrammeerd in onze eindejaarslijsten van welk jaar ook.
Leffingeleuren betekent ook je schaamteloos van het ene overdonderende naar het andere bloedstollende genre laten overhevelen, alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Ken je van die concerten tijdens dewelke je adem in je keel stokt en je niet meer wil kunnen bewegen omdat de muziek en de zang je in een soort gelukzaligheid omhelsen? Indien het antwoord ja is, dan was je ongetwijfeld ook aanwezig bij het veel te mooie optreden van Lael Neale en haar kompaan Guy Blakeslee. Lael is dat type kunstenares waarvan je op voorhand perfect weet wat er gaat gebeuren als je haar al aan het werk gezien hebt, maar die je toch weer dusdanig bij het nekvel weet te grijpen dat je nadien toch weer bedremmeld wegstrompelt. Star Eaters Delight is nog steeds een behoorlijk verse plaat, en we kregen de traditionele mix tussen de songs die ze op haar omnichord orgeltje presenteerde en degene die ze op akoestische gitaar bracht. De rode draad in het hele verhaal bleef ook deze keer haar buitenaards mooie stem, steevast helder en hoog, woorden schieten te kort.
Mijn buurvrouw tijdens het optreden knikte instemmend toen ik opperde dat een artieste onmogelijk ongewild sensueler kan zijn dan Lael. Gewoon opzij kijkend naar Guy die zijn gitaar stemde? Sensueel! Met zachte beweging de haren opzij strijkend? Sensueel! Uit het omnichordluik maakte, behalve haar fabelachtige stem, ook de nieuwe song Faster Than The Medicine indruk. ‘Only your brеath can heal me, faster than thе water can. Faster than the medicine’. No Holds Barred was ook nu weer een parel maar we waren wat opgetogen dat ze, in tegenstelling tot in Brussel in mei, deze keer ook een wonderbaarlijk mooi In Verona speelde. Een nummer waarvan je hoopt dat het nooit meer stopt want daarvoor is het te mooi. Het ranke silhouet van Lael met de ellenlange benen werd in een soort feeëriek tegenlicht bejubeld en na afloop konden we alleen maar iets prevelen als Return To Me Now. Grote klasse!
De band na Lael Neale had al bij voorbaat verloren want hoe konden we nog onbevooroordeeld andere invloeden laten doorschemeren, zeker als ze uit andere planetenstelsels komen? Op de mainstage stond een collectief een bijzonder absurd verhaal uit de doeken te doen. Ons verraste het hoeveel festivalgangers het een optreden lang volhielden want Henge is iets dat valt onder de noemer ‘ge moet er voor openstaan’. Wij hadden de deur in kwestie vrij snel gesloten want een soort ET-achtige drummer en een gedrocht uit Star Wars op de keyboards op een podium verenigen met iemand die er uitziet als Merlijn De Tovenaar met een gloeilamp op zijn hoofd, werkt maar als het muzikaal een vorm van pertinentie heeft. We hoorden belegen progrock en een idioot verhaal over de planeet Mars. Nee sorry, het was vooral alle henge aan dek om snel koelere avondlucht op te zoeken, zeker nu het buiten toch wel regende zeker?
Het werd wel een terugkeer door de grote Zwerverpoort want een uur later stapte een warm aangeklede Hannah Merrick het grote podium op met haar band King Hannah. Hannah’s band komt uit Liverpool en is eigenlijk een duo-belevenis met een aantal sessiemuzikanten om het zo lelijk uit te drukken. De drummer en de bassist waren nochtans allesbehalve oprapertjes en deden méér dan een beetje duit in het zakje. Het is echter gitarist Craig Whittle die terecht de loftrompet toebedeeld werd. We kunnen ons niet herinneren dat we een blaasinstrument gehoord hebben in Leffinge, vreemd… Het duo uit Liverpool bracht een geweldige debuutplaat uit, I’m Not Sorry, I Was Just Being Me, en hier werd uiteraard gretig uit geplukt. Hannah leek een onverstoorbare en kille kruising tussen Beth Gibbons en Chelsea Wolfe, maar deed onze rockharten meermaals smelten met een mooie glimlach en oprecht dankbare bindteksten.
Ze deed een poging om Leffingeleuren uit te spreken om dan maar uit te komen bij “thank you for having us”. Lawrence van Deadletter vond dat Leffinge best als ‘Ostend’ kon worden betiteld, het was voor iedereen warm in De Zwerver. Hannah is A Well-Made Woman en opende haar full band set met rustige toon. Met doorleefde warme stem werd State Trooper een eerste hoogtepunt. Alle PJ Harvey fans in de zaal konden de Rid Of Me-achtige gitaar van Whittle erg waarderen. Het instrumentale Berenson vloeide wonderwel over in het briljante Hell No! Officieel heet die Go-Kart Kid (Hell No!) en het was een nieuw hoogtepunt. Dat moet ook voor Hannah zo aangevoeld hebben want na de song riep ze overtuigd en blij ‘hell yes’! In de tekst richt ze zich letterlijk tot Whittle met “Craig does a nice impression of a man who messaged me”. Of hoe heerlijk een rustige song kan ontploffen in heuse Swansiaanse stijl.
Diep in de finale volgde het bedwelmende Crème Brûlée van de eerste ep van King Hannah. Waar ze tijdens Hell No hoger zong dan anders, liet ze haar stem opnieuw naar korrelige laagten zakken, de natuurlijke habitat voor deze song. Het is ook in dit nummer dat we Neil Young hoorden passeren. Hannah verklapte na het optreden dat dit puur de schuld van Whittle is met zijn ‘Crazy Horse’-adoratie. Afsluiter It’s Me And You, Kid onderstreepte haar woorden met verve. Hannah zong feller dan normaal tijdens deze song en het was ook net die variatie in klankkleur en stemtimbre dat het optreden naar dit hoge niveau loodste, of beter gezegd, het op dat hoge niveau hield. King Hannah was voor ons een ontdekking, eentje die we koesteren en graag opnieuw omarmen in de toekomst.
Het was al laat op de avond en we repten ons met grote dadendrang naar de Apollo tent voor de band die een paar maand geleden het straffe debuut Tracey Denim uitbracht. Van een band die door Matador getekend is, mogen we effectief wel wat verwachten. Bar Italia is een Londense band rond het trio Nina Cristante, Sam Fenton and Jezmi Fehmi. Belangrijkste wapenfeit bleek alvast de verwondingen aan de hand van de gitarist, die zijn bandages bijna trots toonde en verder tot weinig meer in staat bleek dan pintjes drinken en een beetje op de keyboard tokkelen. Zangeres Nina liet het niet aan haar hart komen en de band ging vlotjes van start in de gekende lo-fi stijl met ronkende gitaren, kruidige drums en zwoele bas. De set startte veelbelovend en de nummers klonken catchy, en wellicht mede door het gebrek aan tweede gitaar wat vrijblijvend en repetitiehokachtig. Na een half uur stond de drummer recht, zwaaide eens en verdween van het podium met de rest van de band in zijn zog.
Het moet het eerste optreden uit ons leven geweest zijn waarbij de band geen applaus kreeg bij het verlaten van het podium. Het was ook niet aangekondigd en op dat tijdstip totaal onverwacht. Toen de Apollo lichten aanfloepten beseften we met zijn allen ook pas dat het afgelopen was. Hoe anticlimax kan een anticlimax eigenlijk zijn? Toen Cristante een brokje setlist kwam bezorgen reageerde ze nogal bits op de vraag waarom de set zo kort was: “Did you see his hand”? Bar Italia komt tijdens de herfst opnieuw langs en we hopen ze dan een herkansing te kunnen geven, want hun plaat is te straf om hier een streep te trekken. Een gemiste kans want de andere muzikanten hadden, behalve een instrument, niets aan de hand. Op twee dagen tijd kan je als band toch met een paar ideetjes afkomen om de set toch minstens een kwartier langer te rekken. Bar Italia deed geen moeite en dat kost hen hier puntenaftrek.
Wie wel moeite deed en erg veel indruk maakte in het café van De Zwerver, was het eigenzinnige Antwerpse collectief Sergeant, en dus niet te verwarren met de Schotse gelijknamige indierockband. Ferre Marnef woont ondertussen al ruim zeven jaar in Brussel en heeft eindelijk zijn debuutplaat boven de doopvont kunnen houden. Met keyboardwizard Benjamin Cools en bassiste Geraldine Vanspauwen schuwt Marnef geenszins het gebruik van woorden als experimenteel en avant-garde. Een optreden van Sergeant wordt vooral gekenmerkt door het gebruik van allerhande soorten blokfluiten, je leest dit inderdaad goed. Blokfluiten worden door Sergeant gewoon hip gemaakt. Nog kenmerkend voor de sound zijn de gezangen. Geraldine neemt al eens met succes een liedje voor haar rekening, maar als Ferre zingt weet hij wellicht zelf niet welke klanken door de micro zullen schallen. Over zijn zangkwaliteiten uitweiden is zinloos want hij noemt het zelf zoekzingen. Muzikaal mag je gerust My Sister = My Clock van dEUS als leidraad hanteren. En Ferre trekt de lijn naadloos door in zijn songtitels. Not sensing the world, I should forget its existence and be forgotten by those who live in it zegt het zo een beetje. Obscuur, verrassend en zeer onderhoudend. Sergeant zagen we al een paar keer aan het werk, telkens vonden we het knap gedaan en zeer spitsvondig. O ja en wie dacht “vanwaar ken ik die Ferre?” moet zoeken in de richting van Sylvie Kreusch, zijn vroegere rechterhand ten tijde van Soldier’s Heart.
Leffingeleuren sloten we af in de Apollo tent, onze excuses Bolis Popul. We opteerden er namelijk voor de band aan het werk te zien die we uit ‘kiezen is verliezen’-overwegingen niet zagen op Dour, en dat is het Franse The Psychotic Monks. Ze kwamen langs met hun Pink Colour Surgery plaat en het woord roze is al meteen erg relevant. Het viertal, Arthur en Paul Dussaux, Clément Caillierez en Martin Bejuy, staan uitgedost als vrouw op het podium. Het is de Parijzenaars nog behoorlijk goed gelukt ook. Ze serveerden in het eerste deel van het optreden een wel erg broeierige stroboscopisch loodzware mix van indutrial postpunk en laaiende techno, die zichzelf steevast hopeloos ‘vastmusiceerde’ in een ondoordringbare noisebrij. Denk aan Youff, het mag! Het was er bij momenten dan ook los over en die overdaad schaadde, maar dat is nog klein bier (une pression?) vergeleken met wat zich tussen het derde en vierde kwartier afspeelde. Een band kan al eens speciaal willen doen om zich te distanciëren van de grijze middelmaat.
The Psychotic Monks gingen wel een paar bruggen te ver tijdens een psychedelische uitstap zonder enige zweem van melodie en songstructuur. Het feit dat ze zelf blijkbaar nog wisten wat ze deden, sierde hen echter. De laatste tien minuten waren wel weer recht door zee en apocalyptisch verantwoorde drang naar implosie waarna de band curfewgewijs – zeer tegen de zin van het publiek – geen extra bisnummer mochten spelen. Ik snap de organisatie wel want de psychotische aapjes waren geen seconde in bedwang te houden. Geef ze een bisnummervinger en welja, je weet wel…. Het was wel een gewettigde afsluiter van een erg mooie Leffingeleurenzaterdag, die als slotconclusie liet optekenen dat de gevestigde waarden de scepter zwaaiden en we niet liggen te wachten op bands uit Mars. We onthouden vooral de strakke set van Peuk en het strakke kleedje van Lael, we zijn erg dankbaar voor Hannah en vanaf nu worden dode letters altijd in drukletters geschreven.