We vertellen vast niks nieuws als we zeggen dat je de laatste jaren veel meer Nederlandstalige muziek hoort, op alle zenders en alle podia. En daar kunnen we alleen maar blij om zijn: onze taal is immers niet enkel het terrein van dode dichters (maar ook van levende).
Toch hongeren we ondanks dat grote aanbod al te vaak naar goede teksten, want pakweg Bazart of Meltheads laten het Nederlands eerder spartelen dan sprankelen. Wie onder de radar van de radio’s gaat kijken, vindt echter meer dan genoeg artiesten die weten hoe ze een goede liedtekst moeten schrijven. Zoals Ruben Focketyn, kortweg Focketyn, die met Zee Van Tijd een debuutplaat uitbrengt om jaloers op te zijn.
Dat hoor je meteen in opener Houd Het Schip. “Wat is er aan de andere kant van de tunnel? Welke toekomst kijkt ons aan?” filosofeert Focketyn, waarna hij de luisteraar meeneemt op een kosmische reis naar de toekomst van de hele mensheid. Klinkt serieus en zelfs een tikje zwaarmoedig, maar de zanger serveert zijn boodschap met grote dosissen zelfrelativering. Telkens met zijn nuchtere en toch meeslepende stem. Alleen hij kan regels als “We geloven misschien niet meer / Maar laat ons toch maar bidden / Dat ons kompas snel terug naar het noorden wijst” spontaan en ongekunsteld laten overkomen, alsof hij elke dag dit soort conversaties voert.
Klassieker in wording Theorie schotelt zelfs Spinvisiaans surrealisme voor in frasen als “Kijk, ik heb ijs in mijn hand en het smelt toch niet” en “Sigaretten zijn gezond, wist je dat niet? Mijn tante rookte als een gek en werd er 103.” Achter die absurde façade schuilt dan ook een satire op complottheorieën en vooral op de mensen die ze verspreiden.
Focketyn is dus scherp voor de maatschappij en ontziet niemand, ook niet zichzelf. Slechts af en toe mist zijn scalpel doel. Sommige vondsten zijn immers al kapot geparodieerd: “kattenfilmpjes kijken” in Generatie Ei, bijvoorbeeld, waarin Focketyn zijn generatie, de millennials, een spiegel wil voorhouden. Of de “druk-druk-druk, altijd in galop” uit Luchtballon. Gelukkig zit dat cliché daar vervat in het prachtige beeld van de zanger die in zijn luchtballon boven de file zweeft en de aardbewoners observeert.
Zo is dit album een ontdekkingstocht vol verrassingen. Niet enkel tekstueel want ook muzikaal valt er in elk nummer iets nieuws te beleven, van de heerlijke gitaarintro van Zonder Harnas over de suizende ruimteklanken van Houd Het Schip en de funk in Homo Sapiens tot de garagerock van Luchtballon. Focketyn is een nieuwe naam op de alsmaar uitdijende lijst van Nederlandstalige artiesten, maar wie met een plaat als deze debuteert, kan alleen maar een blijver zijn.
