Het Langste Jaar is een bijzondere plaat geworden voor Het Zesde Metaal. Toen het nieuws van de terminale ziekte van Tom Pintens kwam, besloot de band om sneller dan gepland hun zesde album op te nemen. In een week aan het begin en aan het eind van juni 2023 werd alles opgenomen. Pintens was zoals vaker wel, dé man van de arrangementen en nam voor één keer ook de rol van producer op. Vertrouwelingen Jo Francken en Pieterjan Maertens namen de verdere afwerking op zich.
Er werd niet nagedacht over singles, noch over de lengte van nummers. De plaat schuwt de donkere schaduw van de dood niet. Toch is het geen sombere plaat geworden.
Nog Maar Begonnen is een schaamteloos liefdeslied, dat begint met “Ik zie u geiren …” om verschillende redenen “… en da mag nog wel ne keer gezeid.” Tim Van Oosten (drums) en Robin Aerts (bas) stappen het nummer op gang, de gitaar van Filip Wauters riedelt op en neer, de piano (Tom Pintens) sluipt op kousenvoeten de tweede strofe binnen, bijna onopgemerkt, zacht maar hartverwarmend. “Waar gaat dat eindigen met ons, we zijn nog maar begonnen”, zingt Wannes Cappelle. Tekst en melodie mikken recht op het hart en richten onze nekharen op.
Den Tijd Die Ons Nog Rest, deze titel laat niets aan de verbeelding over. Maar de sfeer is niet gelaten, wel doordrenkt van warme levenswil: “Maar kin omhoge nu en rug en schoeren [schouders] rechte, w’ èn geen seconde te verliezen.” Het schetst misschien wel de sfeer die in het ganse album rondwaart.
De Storm doet ons erg aan de jaren tachtig Leonard Cohen denken en is tegelijk vintage Het Zesde Metaal. Elke mens is op zoek naar een warm nest in woelige tijden. Cappelle weet zo vaak het universeel menselijke boven te halen in een herkenbaar verhaal. Dichter eerst en dan zanger.
Alles Moet Veranderen begint met een mooie piano akkoordenreeks en krikt het tempo wat op. “En ik hope, lief, dat ’t overwaait, da’ niets hier nog verschuift. Maar alles moet veranderen, a’ je wilt dat alles ’t zelfde bluft.” Het nummer draait, keert en wentelt alsof de muziek naar de tekst heeft geluisterd.
In Moeder Aarde danst Cappelle over en weer in bespiegelingen over moeder de vrouw en moeder de aarde. “In ons jeugdig enthousiasme, zien we nauw’lijks naar u omme. G’lijk da w’ helegans vergeten zijn, van waar da w’eigenlijk komen.” Dubbelzinnig draait het nummer verder door.
Geweun Nen Dag begint solo akoestisch op gitaar en zang. “Met de slag was alles anders, in ne zucht was ’t al voorbie. Weken en maanden bekomen, van een second’ of drie.” Een lang kippenvelnummer dat het moment vat waarop Het Nieuws binnenkomt dat alles verandert. “Wie licht er de ouders in en hoe zeg je zoiets aan een kind?” Wie evenaart dit in het Nederlands taalgebied?
In De Zaden Van Morgen blijft Het Zesde Metaal onverbeterlijk optimistisch. Want een desolate stad, door een virus of oorlog of wat dan ook getroffen, is ook een nieuw begin: “D’er groeien kansen uit d’ellende die ons jarenlang verbond. De zaden van morgen zitten hier al in de grond” De slidegitaar (of is het pedal-steel) laat de song in majeur eindigen.
De titeltrack Het Langste Jaar werd geschreven naar aanleiding van het overlijden van de schoonbroer van Wannes Cappelle. Het opnemen in het volle besef van de fatale ziekte van Tom Pintens was een intense ervaring.
Het nummer begint aarzelend en bij het refrein komt de piano discreet aansluiten om vervolgens met een prachtig gebroken akkoord de herfstige sfeer te zetten. Er wordt veel ruimte gelaten, om de tekst en de zang te laten schitteren. Wanneer een andere song na drie minuten eindigt, valt hier de drum in, om een rustige outro met koorzang op te zetten. Een enkele noot van een viool of cello die in de laatste minuut van het nummer wordt aangehouden en in reverb weg deemstert als een schim in de mist, is een simpele maar krachtige finale.
De bijzondere omstandigheden waarin deze plaat tot stand kwam, vroegen van de tekstschrijver en de band het uiterste, maar het zit er allemaal in: ontreddering, wanhoop en hoop, warmte en liefde. De uitstapjes van de frontman naar de klassieke liederen van Schubert en Mozart hebben zijn zangpalet verbreed. En de muziek klinkt geweldig, fijn geproducet door Tom Pintens.
Met Kasper Cornelus (o.a. Filip Kowlier) als nieuwe vijfde man staat de band voor de opdracht deze delicate plaat in de zaal over te brengen. Zo te zien kijken de fans er wel naar uit. Het lijstje van de meer dan 20 optredens van Het Zesde Metaal in België en Nederland (februari en maart) heeft voor drie vierde van de data het bordje “uitverkocht” hangen. Wie een voorproefje wil of niet aan een ticket meer geraakt, kan maandag 22 januari terecht bij in de eerste aflevering van een nieuwe reeks De Toots Sessies op VRT Canvas in ’t vroeg en op VRT 1 in ’t laat. Het Zesde Metaal trapt de eerste aflevering van deze nieuwe reeks voorstellingen van Belgische bands af.
Ze zijn nog maar begonnen.
Het Zesde Metaal: Website | Facebook | Instagram
