40 jaar punk… het moet zo wat het meest besproken item van de week geweest zijn. Vooral toen Studio Brussel via de keuze van de luisteraars een lijst van de beste 40 punksongs aller tijden samenstelde en die na afloop uiteindelijk mijlenver van de oorsprong van de punk bleek te staan.
Er is wel degelijk een verschil tussen “punk” als muziekstijl, en als levensstijl, en het moet zowat het meeste verneukte woord in de popgeschiedenis zijn; zelfs verwende popsterren durven wel eens te beweren dat ze een “punkplaat” hebben opgenomen.
Wat is punk als muziekstijl? De DIY-mentaliteit van Television Personalities, de rock ’n roll van Ramones, de anarchie van Crass, de skateboardfun van The Offspring of de opgestoken middelvinger van Kathleen Hanna? En wat doe je met punk als levensbeschouwing? Een politiecombi in brand steken, linkse pamfletten aan het station uitdelen, in je eigen kots slapen of gewoon eenzaam in je kamertje achter een pc werken aan een betere wereld? Wie van hen is het méést punk? Het woord werd voor het eerst tussen 1604 en 1605 door Shakespeare bedacht, en heeft zelfs in de Van Dale geen zinvolle betekenis. Uiteindelijk is iedereen zijn eigen punk, de ene al wat extremer dan de ander, en vooral de ene met al wat meer inhoud dan de ander…
In het Depot te Leuven werd de verjaardag van punk bedacht met Breaking Barriers, een tweedaags evenement waarin programmator Malcolm Nix een balans probeerde te vinden tussen bekende bands en groepen die (misschien voorlopig) alleen maar het hart van de hardcorefans hebben bereikt.
Het duurde een tijdje vooraleer de punks de weg naar de Leuvense concertzaal hadden gevonden en dat was erg jammer voor de skarockpunkers van Overweight die het festival mochten openen. Blazers en opzwepende punkritmes zijn altijd al een gouden combinatie geweest, en deze in 2011 opgerichte band met drie albums onder de arm toonde Leuven (nou ja, althans een klein deel ervan) dat er in België ook skapunkrock van het bovenste niveau wordt gemaakt. Wellicht voor eeuwig verbannen naar de underground, maar in jezelf blijven geloven en lak hebben aan regeltjes die de populariteit voor je uitstippelen is nu ook eenmaal dat wat je punk noemt.
Mooi dat Leuven de legendarische John Robb niet vergeten is. Hij stond er zelfs tweemaal op één avond: met The Membranes en iets later ook nog eens met Goldblade. Deze 55-jarige veganist bezit nog steeds een lichaam die Schwarzenegger zou doen watertanden, maar wij kijken vooral naar de muziek hoewel we beslist jaloers zijn op hoe strak en energiek deze kerel er nog steeds uitziet. Robb is naast muzikant ook een toonaangevend journalist die reeds diverse boeken schreef (van The Stone Roses tot Three Johns) en na het oprichten van zijn eigen fanzine (voor de wat jongere lezers: een eigen tijdschriftje dat je met een kopieermachine maakt)een toonaangevende journalist werd bij zowel Sounds als Melody Maker. Maar ook als muzikant heeft hij al één en ander op zijn rijkgevulde palmares: zo maakt hij o.a sinds 1977 met The Membranes erg scherpe punkrock met een Amerikaans noisetintje. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat legende Steve Albini ooit hun producer was. En sinds hun album Dark matter/Dark energy vorig jaar op Cherry Records verscheen, is de band er opnieuw. Robb weet als geen ander dat het publiek actie wil op een podium. Hij doet dat bvb. door op een leuke manier in interactie te gaan met zijn publiek, met hen handjes te schudden tijdens het optreden, feedback te geven op de T-shirts die de fans dragen, maar vooral door zichzelf over te geven aan (zoals hij het twee uur later met zijn andere band Goldblade zelf noemde) the power of rock ’n roll. De toon werd in elk geval duidelijk gezet!
Punk uit Heist-Op-Den-Berg… Toegegeven, het klinkt niet echt punk, maar dat wat Funeral Dress brengt is wel onder deze term samen te vatten. Deze band begon in 1985 en werd daarmee ook één van de Belgische punkbands die al het langst in deze scène meedraait. Funeral Dress is een begrip in zowel binnen- als buitenland en ze brengen een heel andere punk dan de twee vorige bands die we eerder op de avond zagen. Schreeuwen tegen de wereld en je laten meevoeren in een moshpit met een Stella Artois in de hand, waarop nota bene (zo bleek later) ook Captain Sensible zo verlekkerd is. Funeral Dress (het logo spreekt trouwens boekdelen) heeft lak aan alles wat ook maar enige vorm van een regel heeft. Lekker doen waar jezelf in gelooft! En als dat anderen niet zint, so be it! Anarchisme, ook dat is punk.
En dan alweer “mijnheer John Robb” (in zijn geval mogen we écht wel het woord mijnheer gebruiken, ook al is hij een punk pur sang). Na een uurtje verfrissing (in zijn geval lekker kletsten met de fans) was hij er alweer met de perfecte rock ’n rollmachine die Goldblade is. In deze band herken je alles waar rock ’n roll voor staat: van de heupswingende Elvis tot de waanzin van Iggy Pop. Fijnzinnig kun je de meezingers van Goldblade niet echt noemen, wel ideaal om met gebalde vuisten de droom van de rock ’n roll te schanderen en te blijven geloven dat rock ’n roll de heilige zalf is, zeker als Robb degene is die je daar letterlijk en figuurlijk mee inwrijft.
Veertig jaar een band, en nog nooit eerder in België; dat is The Ruts of sinds het tragische overlijden van frontman Malcolm Owen in 1980 Ruts DC. Ze zijn o.a vriendjes van The Damned maar tevens ook één van de lievelingen van John Peel, wat toch op zich ook wel een méér dan eervolle referentie is. Een interessante combinatie vinden tussen reggae en punk, dat is wat het trio doet. Het levert niet alleen muzikaal vuurwerk op, maar is ook qua ideologie een behoorlijk statement. Want ondanks het feit dat reggae al evenveel misbruikt is als punk blijft dit het genre dat de zwarte gemeenschap als muzikaal verzet gebruikt(e). Het duurde een tijdje vooraleer het optreden van Ruts DC echt uit zijn voegen barstte, maar eens de klassiekers als Babylon’s Burning en Jah War door de Leuvense zaal galmden was het publiek blij om deze smaakmakers van de reggaepunk (dat later door The Clash met nog meer succes werd gebracht) eindelijk op Vlaamse bodem te kunnen zien.
The Damned stond geprogrammeerd als afsluiter. Een act die ondanks een carrière van ups maar vaak ook van downs hoog op het verlanglijstje van de punkliefhebbers stond. Iedereen heeft wel zijn eigen mening over welke rol Dave Vanian in de punkgeschiedenis verdient. De voorloper van de goth? Een figuur die is weggelopen uit de cast van The Rocky Horror Picture Show of gewoon eerlijke punkrocker met de nodige ballen? Een combinatie van veel factoren, maar de excentrieke en extravagante punks (wat moet je anders vertellen als je figuren als Captain Sensible of Monty Oxymoron ziet?) brouwden een bijzonder lekker punkrockfeestje dat Het Depot al snel in een moshpit veranderde; zeker toen hits als New Rose, Smash it up en Neat Neat Neat werden gespeeld. Een heerlijk punkfeestje!
40 jaar punk kun je niet in één boek samenvatten, laat staan op een halve dag. Maar ook al lag de aandacht tijdens de eerste dag van dit fijne evenement vooral op het verleden, Breaking Barriers toonde toch op een bijzonder aangename manier waar punk voor staat. Of de idee van (actieve) punk nog steeds bij een groot aantal mensen leeft bleef een beetje de vraag wanneer we die avond Het Depot verlieten. Maar dat er nood is om deze wereld een geweten te schoppen, dàt staat nog steeds buiten kijf! Dus doe er bij de punkmuziek en punkgedachte voor ons part nog maar minstens 40 jaar bij! Of, om het met de woorden van Johnny Lydon te zeggen: Love is 2 minutes and 52 seconds of squelching noises.
