Op uitnodiging van Erik Van Biesen zit ik in diens woonkamer. Ik kijk recht in de ogen van de Gorki-bassist. Een gemakkelijk gesprek zal het niet worden. Eén van vele mooie herinneringen, maar ook één van vele zuchten van wat niet had mogen zijn…
Maar laat mij nog iets weten, je mag mij niet vergeten. Ik leef onder de sterren die jij ziet aan de hemel. (Tijdbom/Luc De Vos)
Hoe heb je Luc ontmoet, Erik?
Ik zat al bij The Paranoiacs en toen ik in de periode van 1989 naar Gent kwam wonen, verzeilde ik bijna automatisch in de Caruso in Gent. Een café waar je alle muzikanten uit het Gentse kon treffen. Fons Sijmons van The Scabs of Wim ‘Tsjeete’ Rogge van The Mudgang. Luc was daar ook, en het klikte. Toen Gorky in de periode van Boterhammen zat, het live-album dat is opgenomen tijdens Boterhammen In Het Park, moest de toenmalige bassist Wout De Schutter het leger in, en op vraag van Luc ben ik hem wat beginnen vervangen. Het was ook de tijd van de Honolulu Lovers met Patrick Riguelle waar Luc de gastzanger van was. We deden een clubtour samen met Steven Van Havere en zo trokken we naar Senegal om er samen met Tsjeete Hij Leeft te gaan opnemen, maar die stopte er na Monstertje wel mee.
De band had toen succes, maar was door dat Nederlands toch ook een buitenbeentje…
En uniek in Vlaanderen. Met Automatic Buffalo probeerde Luc het wel eens in het Engels, maar dat lukte niet. Luc had met zijn teksten al zo’n status bereikt en hij was in zijn eigen taal een ontzettend sterke tekstschrijver. Dat merk je ook in zijn boeken. We hebben het 25 jaar lang volgehouden. Nooit is het simpel geweest, maar zoiets kunnen doen op zo’n klein grondgebied was toch een verdienste. En bij Gorki zijn we altijd onszelf gebleven, het harde hebben we nooit vermeden omdat dat in onze genen zat. En ik ben een muzikant, niet alleen een bassist, en ik heb altijd mijn muzikaal ei kwijt kunnen raken bij Gorki en daar ben ik ontzettend blij om.
Teksten die eenvoudig en tegelijkertijd moeilijk waren…
Vroeger leken die soms wat absurd, maar nu hebben die een heel andere betekenis gekregen. Soms vragen mensen mij nu nog of ik soms weet wat Luc ermee bedoelde. Vaak weet ik het ook het niet, maar ik weet wel dat Luc er nooit een uitleg aan zou hebben willen geven. Eens hij stierf, kwamen heel wat teksten tot hun recht, en begonnen we ze te verstaan. Maar voor ons was dat in die tijd gewoon iets normaals.
Dus jij begreep het ook niet 100%?
Luc zei me vaak dat teksten meer dan één laag moesten hebben. Dat merk je vooral bij Research & Development waarbij Luc teksten schreef die even goed waren als die van Plan B of Monstertje. De teksten op Research & Development waren enorm uitgepuurd, ook al was de plaat zelf niet zo’n succes.
En daar was ook dat donker kantje hé.
Dat was typerend voor Gorki. Kijk, als band hebben we enorm veel gelachen onder elkaar, maar als muzikant en tekstschrijver had Luc een bijzonder donker kantje. Maar anderzijds zal je dat bij ieder mens vinden die ooit in de new wave zat.
Maar velen kenden Luc van de tv, de man met wie je goed kon lachen.
Ik heb het daarnet gezegd, we hebben ook veel gelachen. Er was door de leeftijd een connectie en we maakten graag muziek samen. Maar dat typetje die Luc op tv opvoerde zat ook wel ergens in hem.
Die lach en die traan?
Ja. En het is ook datgene waar in vele kunstvormen naar teruggegrepen wordt, die lach en die traan. Dat merk je in de teksten van Gorki, maar ook in zijn boeken. Neem simpelweg Lieve Kleine Piranha. Een optimistische melodie, maar de tekst is dan weer donker omdat Luc het over zijn periode had in het internaat die niet zo prettig was voor hem. De mix van het happy gevoel en de tristesse.
Maar het heldendom dat hem nu is toegesmeten heeft hij zelf niet kunnen meemaken.
Zijn dood heeft heel wat emoties teweeg gebracht. Dat zag je niet alleen op de begrafenis op het Sint-Pietersplein in Gent, maar ook de nieuwslezers op de VRT die het niet konden snappen toen ze het nieuws voorlazen. 52 jaar, een jubileum van 25 jaar en dan sterven op een manier die niemand verwacht had. Ik weet niet hoe het zou geweest moest Luc nu nog leven. Sowieso anders, maar op muzikaal vlak weet ik het niet. We bleven creatief wel ploeteren, maar we zijn er steeds in geslaagd om onszelf te blijven en heruit te vinden. Misschien is het inderdaad wel wat spijtig dat Luc zijn heldenstatus zelf niet heeft kunnen meemaken, maar luister naar de tekst van Tijdbom en je herkent meteen de schrijfkunst die Luc meester was.
De rockster die je kon benaderen…
Luc was een Vlaamse jongen hé. Ieder optreden moest een soort van Vlaams volksfeest worden. In Nederland was dat weer wat moeilijker. We stonden wel in grote zalen als de Paradiso of Het Paard Van Troje, maar festivalgewijs ging dat wat moeilijker. En ik denk niet dat men in Nederland de teksten van Luc zo goed begreep…
Wat zou hij zelf van die heldenstatus gedacht hebben?
Ik weet dat niet. Ook al is die status er achteraf gekomen, ga ik zeker niet beweren dat we niets hebben bereikt. Maar vele mensen kenden Luc alleen maar van op tv, of van Mia of Lieve Kleine Piranha en dat frustreerde hem wel.
Wat dacht je toen?
Goh, dat is net alsof een fabriek die stil valt. Je wordt geleefd in zo’n periode, je zit in een trance. Je beseft dat je je vriend en je werk kwijt bent. Maar na een tweetal weken had ik mezelf voorgenomen om niet bij de pakken te blijven zitten en te gaan werken aan mijn solowerk. Dat leverde tot nu toe twee platen op waar ik tevreden over ben, en momenteel kan ik weer regelmatig optreden. Gorki is ook muziek die veel voor mij betekent. In feite wilde ik op mijn soloplaat een Engelstalige versie van Mijn Oude Hart en dat werd effectief vertaald door Roeland Vandemoortele, maar uiteindelijk haalde deze versie de plaat niet. Maar momenteel klaag ik niet, wat ik doe is met plezier!
Maar van Gorki met een andere zanger is er nooit sprake geweest?
Van mijn kant niet. Luc is Luc. Ik koos voor mijn solowerk niet voor de gemakkelijkste weg, maar in deze tijden is niets nog gemakkelijk. Ik sluit niet uit dat we ooit nog iets samen doen, maar wanneer of hoe dat zou kunnen klinken zal de tijd wel uitwijzen.
Wat is het mooiste Gorki-nummer?
Goh, tekstueel ga ik voor Tijdbom. Het is zo’n typische song waar je kan zien wat voor ’n apart schrijverstalent Luc had. Sommige teksten zijn misschien wel wat tijdsgebonden, maar Luc combineerde graag verschillende zinnen en waarbij hij zich in de derde persoon uitdrukte. Luc zei me dat iedere muzikant van beeldspraak leeft. Bedoelde hij dat exact zo of niet? Ik weet het niet, maar op iedere plaat staan er nummers waar ik ontzettend veel van hou.
Er bestaan veronderstel ik heel wat onuitgebracht materiaal. Komt dat ooit uit?
Voorlopig niet, en ik zie er ook de noodzaak niet van in. Luc is wel dood, maar Gorki is geen verhaal met een einde. We zijn wel op een hoog niveau geëindigd.
En vijf jaar later…
Er is niets aan te doen, we moeten verder hé. Ik heb mijn eigen weg gekozen, maar ik mis hem. Dat gevoel om samen op een podium met hem te staan was heel apart. Maar Luc en ik hebben onze jongensdroom waar gemaakt. 25 jaar aan een stuk en het was de perfecte match…