CURTIS

We hadden een uiterst interessant gesprek met zanger Peter Lissens, zanger van de Joy Division tribute band Curtis. Er zijn zeer veel plannen in het verschiet, rep je op 16 april naar de Kinky Star. Als je dit interview hebt gelezen, weet je waarom!

Het is een bijzonder jaar geweest voor Curtis, niet?
Ja, dat kan je wel zeggen. We hebben een paar van onze hoogste hoogten én onze laagste laagten gekend. We hebben vorig jaar in schoonheid afgesloten met onze derde mini-tournee in Spanje. Dat was onvergetelijk. En mede dankzij New Dark Age, de tribute band van The Sound waarmee  we een heel jaar hebben opgetreden,  2016 was een trip met vele hoogtepunten. Maar ook met een paar dieptepunten, die ik persoonlijk maar moeilijk afgeschud krijg.

Wat voor dieptepunten, dan?
Er waren onder meer fysieke problemen. Ik ben een paar keer in het ziekenhuis beland, ik heb op intensive care gelegen. Maar dat zijn de dingen des levens. Ik wil daar ook geen details over geven. Er waren ook andere dingen. Spanningen. Ik was op een gegeven moment niet alleen zanger maar ook booker, tourmanager, manager, fixer, en wat weet ik nog. Het resultaat was dat ik vooral te horen kreeg wat er suckte en veel minder wat er nog leuk was aan rock en rollen.. Er zijn momenten geweest dat ik op het podium meer bezig was met de hotelkamers voor de band of met een venijnige opmerking van iemand, die in m’n kop bleef spelen, dan met met te amuseren…

Maar dat ligt allemaal achter de rug nu?
Grotendeels, ja.

Wanneer ontstond het idee om met Curtis te beginnen?
Met onze vorige band, Lacuna, speelden we Transmission als bisnummer. Iemand vroeg ons toen voor een verjaardagsfeestje, ter gelegenheid van de première van ‘Control’, de film van Anton Corbijn. We hebben toen een zevental Joy Division-nummers gerepeteerd. Ik was geen fan. Ik vond het met andermans pluimen gaan lopen. Maar vrij snel bleek dat je je de muziek van Joy Division volledig eigen kan maken, als je dat wil. Die songs en de muziek zijn zo intens, dat ze je volledig overnemen. Als je dat wil, als je er zélf voor kiest om geen klakkeloze live-jukebox te zijn. Dat hebben wij nooit gedaan. Wij hebben bijvoorbeeld nooit keyboards gehad, alle synthpartijen op gitaar gespeeld, veel Warsaw nummers in de set gestoken… En die formule sloeg aan. Een haatmail hier of daar niet te na gesproken. En onze aanpak sloeg aan. Een jaar na dat eerste optreden speelden we in Spanje.

Ik veronderstel dat de liefde voor Joy Division diep in je hart zit. Zijn zij de allergrootsten?
Voor mij is Bowie de allergrootste. De artiest van de 20^ste en de eerste tien jaar van de 21^ste eeuw. De evenknie van Picasso. Daar kan Joy Division niet aan tippen. Mijn liefde voor Joy Division is  ontstaan en groot geworden door hun werk te spélen. Pas dan voél je echt hoe intens die vibe van hen is. Joy Division was geen ‘grote’, publiekstrekkende band, hé. Ze speelden in pubs en clubs en kraakpanden, voor 250 man. De groep is door de zelfmoord van Ian ook nooit tot volle wasdom gekomen. Ze waren nauwelijks de pubertijd ontgroeid toen het allemaal alweer voorbij was. Maar New Order heeft zich wel ontwikkeld tot één van de allergrootse en meest invloedrijke popgroepen, ja.

Een tribute band is best riskant. Heel wat mensen hebben de verwachtingen om een band aan het werk te zien die kan tippen aan het origineel. Heeft dit jullie nooit afgeschrikt?
Het was af en toe, best intimiderend, ja. Sommige mensen in het publiek hadden, om het zacht uit te drukken, vaak een nogal specifiek verwachtingspatroon. Ze wilden eigenlijk niet òns horen, maar Joy Division. En niet mij horen en zien, maar Ian. Ook vandaag nog, krijg ik mails als ‘you should fuckin’ die’ of ‘your singer should get cancer’ … De kerel die dat schreef, zag z’n wens dit jaar bijna in vervulling gaan, trouwens, maar dat geheel ter zijde. Onze visie op ‘tributes’ is altijd geweest: we willen hommage brengen, met àlles wat we in huis hebben. We willen de muziek van Joy Division live de wereld rondvoeren, (of toch Europa) maar we willen geen kopie zijn. Dààr zat voor ons altijd het respect: tomeloze inzet – ook al is het voor vijf man en een paardenkop – én koppig ons eigen ding doen. We zijn ook geen Kiss-tribute, natuurlijk. En jij bent een van de mensen die dat van de allereerste seconde heeft begrepen, Didier. Weinig mensen hebben onze intenties, die van Philippe, Tom, Stef en ik, ooit zo mooi gevat en verwoord als jij.

Hoe wordt een Joy Division-song een Curtis-song? Bekijken jullie urenlang een videootje hoe Joy Division het deed, of toch niet?
Neen, videos bekijken we nauwelijks. In het begin deden we dat af en toe. Toen ‘samplede’ ik op het podium ook Ians dansje wel eens. Maar dat doen we al héél lang niet meer. Meestal stelt iemand een Joy Division-song voor. Als iedereen de song ziet zitten, dan beluisteren we hem een keer of twee, en we spelen hem. Meestal hebben we een song op één repetitie wel ongeveer onder de knie. Maar vergis je niet. De meeste songs van Joy Division zijn bijzonder vernuftig gesculpteerd en veel eleganter en complexer dan ze op het eerste gezicht lijken. Soms is het wroeten. Philippe en ik zijn nu met het tijdelijke project ‘Indians’ begonnen, en hiermee spelen we Joy Division in semi-akoestische uitvoeringen. Met wat elektronica, beeps en glitches erbij. De meeste songs van Joy Division blijven akoestisch en volledig uitgekleed perfect overeind.

Ik ben niet de enige die denkt dat Curtis de beste Joy Division tribute-band is, en ik denk dat jullie dit voor een enorm groot stuk te danken hebben aan het feite dat jullie een eigen koers varen…een mens denkt niet aan Joy Division als hij jullie ziet, wel aan Curtis.
Merci, Didier. Alweer. Je màg aan Joy Division denken, hoor. Da’s toch nog altijd een beetje de bedoeling…

Wat ik merk op een Curtis-optredens is dat er niet alleen oude rakkers naar jullie concerten komen, ook de jeugd jullie wil zien. Een mooier compliment is nauwelijks denkbaar, niet?
Ja, dat is buitengewoon fijn. Ontroerend, zelfs. Je herinnert je nog dat ik je uitgenodigd had voor een van onze Spaanse concerten … Madrid en Barcelona waren uitverkocht. Clubs voor 250 man. Daar waren een paar dertigers bij, één wat ouder iemand (de bassist van Fischer-Z  nog wel), en voor de rest waren dat allemaal twintigers en prille dertigers, die de nummers meezongen, een gelukzalige glimlach op hun gezicht én tranen in hun ogen hadden. En die ons nadien, op de after-party kwamen bedanken en omarmen. Je zag dat we die mensen écht gelukkig maakten door daar te komen spelen. Iets mooiers bestaat niet. Ik had op het podium zélf regelmatig de krop in de keel. Toen we Cat People speelden om mijn held David Bowie te herdenken dacht ik even dat ik het niet droog ging houden. Maar het is gelukkig bij ene glazige blik gebleven … Onze laatste tour in Spanje, toen we de geweldige gasten van New Dark Age hebben meegenomen, dat was het mooiste dat we ooit hebben meegemaakt.
Ik heb in Spanje verschillende echte vrienden gemaakt. Geen Facebook-vriendjes, maar echte soul mates die ik regelmatig zie of die bij mij komen logeren. Albert, onze Spaanse tourmanager en promotor is een vriend voor het leven. En dat geldt ook voor Steven, Frits, Niels en Kurt van New Dark Age. Ook Bjorn Samyn is zo’n aanwinst: onze mixer, volwaardig vijfde groepslid, culinair wonder, soul mate, steun en toeverlaat voor ons allemaal.

Jullie zijn natuurlijk niet de enige Joy Division tribute-band. Hebben jullie contact met andere van deze tribute bands?
Neen, geen enkel. We gaan uit van onze eigen intenties en sterktes. Wij kijken niet teveel rond.

Joy Division waren punks, ontstaan uit de suburbs van een grijze industriestad. Ervaren jullie Curtis ook op zo’n manier?
Wel, het is in elk geval zo dat we met de hele groep altijd een grote voorliefde hebben gehad voor het werk van Warsaw. Joy Division op de meest punky manier zeg maar. En die voorliefde hebben we gaandeweg nog meer ontwikkeld. Niet altijd tot extatische tevredenheid van van de volledige Joy Division- en Curtis-fanbase. Maar dàt is net punk, natuurlijk: if you don’t like it, fuck off!

Het klinkt vies, toch stel ik de vraag. Jullie lijken me een band die de potentie hebben om eigen songs te schrijven. Ooit daaraan gedacht en hebben jullie plannen wat dat betreft?
Dat klinkt helemaal niet vies, Didier. Ik heb het gevoel dat we met Curtis aan de laatste rechte lijn begonnen zijn. Het is prachtig geweest, maar aan alles komt een eind.

Curtis stopt ermee? ? Waarom?
Nu ja, stòppen. Ik heb het er daarnet al even over gehad: I’ve been eating shit, a lot of shit lately, en dat werd wat lastig soms. Ook anderen in de band hebben op de tanden gebeten, hoor. ‘ Voor ‘onze’ Tom, bijvoorbeeld, werd het moeilijk om Curtis te combineren met z’n professionele en gezinsleven, dus we moesten op zoek naar een nieuwe gitarist. Maar we stoppen niet van vandaag of morgen, hé. We hebben een fantastische nieuwe gitarist gevonden: Bob Everaert.  We willen in schoonheid eindigen. Er liggen nog mooie dingen in het verschiet, met Bob, met Nightstalker waarmee we een show  doen. We gaan nog naar Portugal, naar Berlijn. Maar het moet dit jaar gebeuren. Eind dit jaar lassen we op z’n minst een serieuze break in. Dat kan een jaar zijn. Of langer. Of korter. Daarna zien we wel.
Sommigen van ons zijn nu al met andere projecten mee bezig. Ik heb wat geschreven met Philippe. Tom, die al eerder gestopt was, heeft me ook al nieuwe dingen laten horen. Ik ben net gevraagd voor een nieuw en nog heel pril rock & roll project met Frits Standaert van Durango, met de weergaloze Steven Janssen en met Steve Slingeneyer (ex-Soulwax). Heel intmiderend, maar ook heel opwindend. En met Frits heb ik ook een elektronicaproject waar we volgend jaar de baan mee opgaan. New Order meets Magnus. Zoiets …

Joy Division wordt door ongelooflijk veel bands te pas en ten onpas als invloed geciteerd. Wat vind je daar zelf van?
Ik hoor dat niet. Ja, je hebt de evidente voorbeelden als Editors en The National. Maar ik vind die vergelijkingen zélf niet kloppen. The National is een rijkere, volwassener band dan het eigenlijk toch in de kiem gesmoorde Joy Division was. Dat is trouwens geen kritiek hé, da’s gewoon een chronologisch gegeven. Ik had eigenlijk altijd het gevoel gehad dat Sisters of Mercy meer een soort van ‘poor people’s Joy Division’ was. Ik denk dat de mensen die misschien nog het meest beïnvloed zijn door Joy Division, dat nog het minst laten doorschemeren in hun muziek. Muzikale kunstenaars als Radiohead en Underworld, bijvoorbeeld. Je hoort het er misschien niet echt aan, maar volgens mij is Joy Division voor hen van groot belang geweest.

Ian Curtis is een mythe. Iemand die bijna zelfmoord heeft geromantiseerd. Hoe kijk je er tegen op dat men hem zo idoliseert? Niets bouwt sterkere mythes dan een voortijdige dood. En dan vooral een zelfgekozen dood. Maar de persoon kan nooit de vergelijking met de mythe doorstaan, vrees ik. De film van Anton Corbijn schetste voor de aandachtige kijker toch vooral het beeld van een vrij egocentrische en zelfgenoegzame jongeman, met een redelijke goeie inborst, die zichzelf wel heel belangrijk vond. Hij hééft ook zijn minnares Annick écht niet netjes behandeld. Anderen hangen een beeld op van een meer altruïstische geëngageerde Ian. De waarheid zal wel zoals steeds ergens in het midden liggen zeker. Ik geloof dat het een complexe en getormenteerde jongeman moet zijn geweest. Aren’t we all? Je moet mythes altijd met een korrel zout nemen. Iedereen wil ook graag z’n graantje meepikken. Als je de verhalen hoort van wie er allemaal bij Joy Divisions legendarische concert in België was, dan zou je denken dat ze in de Lotto Arena speelden in plaats van in Le Plan K.

Vraagje die jij ook niet kan weten, maar toch ben ik benieuwd over je opinie. Denk je, mocht Curtis niet die fatale daad hebben gedaan, dat Joy Division naar het New Order-geluid zou zijn geëvolueerd?
Da’s natuurlijk heel moeilijk te zeggen. Ian was voor de sound van Joy Division heel bepalend. Zijn stem, zijn unieke lyrics. Maar de gitaar van Sumners, de bas van Peter Hook en niet in het minst de drum van Stephen Morris -een van de eerste ‘getriggerde’ drums in de popgeschiedenis-  waren minstens even belangrijk.  In alle eerlijkheid: ik denk niet dat Ian de schéppende kracht was van Joy Division. Volgens mij was zijn esthetische visie beperkter dan die van de rest. En dan bedoel ik de rest als geheel, als drie-éénheid. Met Ian erbij was New Order nooit zo breed uitgewaaierd, denk ik. Ze zijn zonder hem toch uitgegroeid tot een van de meest geniale en vooral meest invloedrijke popgroep ooit. Maar dat doet niets af aan Ians belang voor Joy Division. Het zijn twee verschillende bands.

Wat is je favoriete Joy Division-nummer en waarom?
Vandaag is dat Ceremony: hele mooie lyrics, het is een prachtig uitwaaierende, bijna epische song. Met een van de mooiste gitaarrriffs uit het Joy Division-gamma. Met een hele mooie openingszin: ‘This is why events unnerve me …’ Die zin is vaak door m’n kop geschoten, het voorbije jaar…  De lasten waren te vaak groter dan de lusten. In Ceremony doet Ian ook iets moois, waarvoor hij misschien de mosterd bij Bowie heeft gehaald: hij laat personages en plaatsen terugkomen op verschillende momenten in verschillende songs. Bij Bowie was dat onder meer het personage van Major Tom. Hier, in Ceremony zijn dat de ‘avenues lined with threes’, die ook elders opduiken. Er zit zowel bitterheid en wraakzucht als tederheid in deze song. En dat typeert Ian Curtis heel goed.

Wat is je favoriete plaat aller tijden en waarom?
A Day at the Races, A Night at the Opera, Killer Queen en Queen I ( ‘De Purperen van Queen’) zijn voor mij allemaal heel belangrijk geweest. October van U2 was dat ook, maar slechts heel eventjes. Bono is intussen zo’n zeikerd geworden dat die herinnering allang vervaagd is. De plaat die Bono’s verval inzette is niettemin nog steeds een van m’n favorieten: Achtung Baby. Wat een plaat. The Ideal Crash van dEUS is een van de mooiste en meest ontroerende platen die ik ooit heb gehoord. Het was in die tijd de soundtrack bij mijn leven. Het leek alsof die plaat over mijn leven ging, op dat moment. En ik ben niet de enige die dat gevoel had. Maar mijn favoriete en meest bepalende plaat is zeker Scary Monsters (and Super Creeps) van Bowie. En de song die voor mij het meest heeft betekend, is – alweer van Bowie – Rock & Roll Suicide.
Dat iemand – een rockster, een legende, een icoon – de moeite naam om een boodschap te sturen naar alle loners zoals ik toen, om ons te laten weten: ‘het is ok om anders te zijn, je bent niet alleen, je vind jezelf lelijk, maar je bent te hard voor jezelf . Oh no, love, you’re not alone …’ dat was voor een gebrilde tiener met hamsterwangetjes  méér dan een houvast, het was een handleiding voor het leven. Ik denk dat de platen van Morrissey iets soortgelijks moeten hebben betekend voor nogal wat mensen. Voor mij was het Bowie. Ik ben ook bezig met een documentaire over hem. Een ook met een documentaire over een Belgische band, trouwens. Zinger. Om heel andere redenen een bron van inspiratie.

Met wie zou je het niet erg vinden om 8 uur in een lift mee te zitten en wat zou je dan doen?
De enige persoon met wie dat niet tot een slachting zou leiden, is mijn lief. Stop me met gelijk wie anders acht uur in een lift en er komt slechts één van beiden levend uit, vrees ik. Of misschien zelfs géén van beide …