En of we er ook bij waren op dag 3 van het geweldige Grauzone Festival.
Het was zondag en dan komt alles wat trager op gang. Er stonden ook minder bands geprogrammeerd waardoor de spanningsboog dus korter afgesteld stond. Zondag was de enige niet-uitverkochte dag, wat impliceerde dat de bewegingsvrijheid positief evolueerde. Ook op de laatste dag hield Paard ons in de greep waardoor we dus Koorenhuis en de Barth Kapel niet konden beoordelen als locatie. Maar vergis je niet, vooral op de laatste dag zat het venijn heerlijk in de staart.
Twee Nederlands broers stonden apetrots te wezen op het kleine podium, klaar om dag 3 met de nodige gitaarsalvo’s los te laten barsten. Pol heten ze, wel ze heten niet Pol want dat zou nogal verwarrend zijn, we konden ze nu al niet van elkaar onderscheiden. Ze gebruikten in hun nummers vooral analoge synths en drummachine samples maar het klonk nogal flets zo vroeg op de vooravond. Een cover van Japans Adolescent Sex steeg gelukkig niet boven het niveau van hun eigen songs uit, maar dan nog.
We beslisten al vlug de temperatuur op te meten in de grote zaal want daar zouden Death Valley Girls snel hun opwachting maken. Er was weinig volk dus de temperatuur lag een pak lager dan bij Zanias en Ellen Alien zowat 15 uur eerder. Naarmate het kwartet uit het broeierige Death Valley vorderde in hun set, zochten steeds meer kijklustigen andere oorden op. Maar wie wel bleef was volledig in de ban van wat de bandleden rond Bonnie Bloomgarden uit hun countryrockbotten sloegen. Programmatorisch leken The Girls (3 vrouwen en lijmvast lid Larry Schemel) een vreemde eend in de electro/wave-bijt en dat was dus kennelijk ook wat het publiek er van dacht. Het was wel een buitenkansje om hen eens te zien, en het was tenslotte het allereerste optreden uit hun European Tour. En – tromgeroffel – ze hadden in avant-première al exemplaren bij van hun nieuwe plaat, Islands In The Sky, die pas eind februari verschijnt. Geen idee wie Samantha Westerveld verving op bas, maar ze kweet zich voortreffelijk van haar taak. Rikkie Watson kennen we nog van The Darts en ze amuseerde zich te pletter hoog op haar drumtroon.
Er werd proper geplukt uit hun hele oeuvre en de nieuwe plaat kwam schaars aan bod met slechts 3 songs. Het werd balanceren op een koord tussen garagerock en pure country en die koord werd nooit strak genoeg gespannen waardoor we bleven haperen bij ‘feel good countryrock’. Bloomgarden vond alles geweldig, zocht contact met het publiek en ging zelfs persoonlijk een paar fans begroeten tijdens de set. Zeer ontwapenend en het was een leuk optreden maar het kwam nooit echt helemaal los. Het countrygehalte werd natuurlijk flink de hoogte ingejaagd door de typische schelle stem van Bonnie, die je meteen door de klapdeurtjes van het saloon weer naar buiten doet spurten. Dat is enkel zo als ze tijdens haar bindteksten wil entertainen, tijdens de songs stoort dit gelukkig nooit. Er leek ons weinig animo te bespeuren rond de merchandise van de band, dus we zullen niet als enige een beetje op onze honger gebleven zijn.
Aan Amerikanen geen gebrek op Grauzone 2023, ze zijn ook met veel natuurlijk. Vermont zond ook haar kinderen uit, en die laten zich op een podium aankondigen als Thus Love. Memorial, hun debuut dat in oktober verscheen, was het resultaat van een door covidlockdowns afgedwongen opsluiting als trio in een kamer. Zoveel lockdowndagen later kwamen ze met 4 buiten, a record was born. Niet mis voor drie transartiesten.
De podiumprésence, stem en zelfzekerheid van Echo Marshall waren op het kleine podium van Paard best wel imponerend. We hoorden queer-postpunk met een eigen smoel en een typische Britse flair, frappant voor een paar Amerikanen. Marshall deed ons qua timbre vaak aan Iggy Pop denken, ook de moves waren die van een slangenmens. Bowie is ongetwijfeld ook een voorbeeld geweest. In maart toeren ze met Dry Cleaning, best een oké combinatie als je het ons vraagt. Ook voor hen was Grauzone de start van hun tour, ze hadden er gigantisch veel zin in en hadden in Den Haag de tijd van hun leven. Hun dankbaarheid straalde af op een stevige set met razende gitaren. Aanradertje voor wie hen ooit op een affiche ziet staan.
Op het hoofdpodium maakten Ash Code uit Italië, het is eens iets anders, zich klaar voor een knap optreden. Alles wat we vanaf dit moment nog te zien en horen kregen had een stevige Mediterraanse toets. En na Pol zagen we voor de tweede keer dubbel. Gelukkig liepen zanger Alessandro Belluccio en bassist Adriano Belluccio elkaar niet in de weg. Het bleef bij de Napolitanen erg overzichtelijk. De vermoedelijk eeneiige tweeling werd geflankeerd door Claudia Nottebella, zangeres en ‘keyboardiste’ van dienst. Ash Code was wellicht top-5 van de meest typische old school Grauzone-leerlingen want alles wat we hoorden refereerde aan de early eighties en de diepste diepten van de new wave periode. Ze bestaan nog geen tien jaar nochtans maar lieten de grote zaal wel voor het eerst vandaag vollopen en iedereen zag en hoorde dat het goed was.
Iemand zin in darkwave, EBM, synthpop en een vleugje postpunk? Leg dan gauw een streepje Ash Code op. Oblivion uit 2014 was hun debuut en hier werd ook uit geput. Fun fact, de bandnaam is een verwijzing naar de initialen van hun voornamen, A & C dus. Ash is een ode aan de Vesuvius, de trots van Napels. Iedereen die fan is van The Cure en Sisters Of Mercy zal ongetwijfeld geen nee zeggen tegen deze Italianen die in sfeervol oplichtend duister het beste zondagconcert op het grote podium wisten te brengen. Oké oké, we hebben Lynks niet gezien, en die zou nochtans dansers meebrengen, maar we hebben abrupt komaf gemaakt met het begrip fomo.
Qua warmbloedigheid kon de headliner op het kleine podium anders ook wel tellen. Belgrado uit Barcelona, olé, lag een paar jaar stil wat speerpunten Louis Harding (UK) en zangeres/danseres/stijlicoon Patrycja Anna Proniewska (Polen) er toe aanzette een nog meer ‘geëlectrificeerde’ versie van het moederschip op ons los te laten dat vorig jaar onder de naam Fatamorgana halt hield in The Grey Basement op Grauzone. We waren op slag verkocht. Maar Belgrado is back in business en bracht drummer Jonathan en gitarist/toetsenist Fergu (Venezuela) mee. Er volgt nieuw werk dat op Grauzone in avant-première werd uitgetest. Een avondje Proniewska is bij voorbaat een avondje vol danspret en zwoele extase. In een sexy jumpsuit waarvan de groen/zwarte kleurencombinatie terugkwam in de kleur van haar nagellak was ze op hakjes weer een dans-initiatie aan het geven. We hebben het gechronometreerd. Ze stond in totaal 47 seconden stil, en dat was omdat ze een paar keer iets wilde drinken.
De coldwavevibes van Fatamorgana zijn bij Belgrado iets lichtvoetiger, zuiderser maar evengoed onweerstaanbaar dansbaar. We spraken de bandleden zowel vóór als na het optreden en ze keken ook uit naar de opnamesessie voor Grauzone eerder die dag. De bands konden immers twee songs inspelen en opnemen in de voormalige rokerszone van Paard, dat nu als opnamestudio was ingericht. We vermoeden dat we het één en ander op het YouTube kanaal van Grauzone kunnen terugvinden in een later stadium. In ieder geval kreeg Patrycja Paard Small Stage van voor naar achter aan het heupwiegen, de brede lach op eenieders lippen was het perfecte antidotum voor een nakend afscheid aan een geweldige verjaardagseditie van Grauzone. Belgrado was op dat moment het zonnetje in huis en het beste wat we die dag zagen. Maar…..
Lynks… hebben we dus lynks laten liggen, deels met spijt in het hart want vorig jaar was de springveer ronduit geniaal. Een klein stemmetje in ons fluisterde “ga naar het Paard café, daar treedt straks Dame Area op”. Totaal onvoorbereid begaven ons naar boven, en we waren niet alleen. Het café stond afgeladen vol en het was dringen en wringen om vooraan te geraken. Dame Area komt ook uit Barcelona, en het zijn Viktor L. Crux (synths, elektronica, percussie, drums) en de sensationele Silvia Konstance (zang, synths, elektronica) uit de Italiaanse Dolomieten. Wat zich dan afspeelde toen zij aan hun set begonnen is voor de geschiedenisboekskes. Gedimd rood licht in het café was het enige dat er voor zorgde dat het duo niet in volslagen duisternis stond te spelen, want op het podium was er geen licht. Silvia vertelde ons nadien dat dit geen bewuste keuze was, maar eerder ingegeven door de lichtinstallatie in het café.
Het duo verhuurt magazijnruimtes in Barcelona waar bands clips kunnen opnemen en waar undergroundfeesten worden georganiseerd. Dit weten we dankzij Louis van Belgrado. Markant weetje is dat Belgrado en Dame Area elkaar nog nooit zagen optreden, ze komen uit dezelfde stad en zelfs in Den Haag was het programmatorisch onmogelijk elkaar aan het werk te zien. Dame Area bracht een album uit in de herfst van 2022, getiteld Toda La Mentira Sobre Dame Area, wat zoveel wil zeggen als All The Lies About Dame Area. Op het podium konden we volgende zaken ontwaren: een gigantische pauk, synthesizers (eentje voor elk), een Ableton of iets gelijkwaardigs en een vreemdsoortig object waarover Silvia me op de afterparty nadien vertelde dat dit een metalen plaat met gaten is. Het is elektronisch verbonden en zorgt voor zotte effecten. Silvia ging met de mond geluid maken over de gaten, of zwierde er drumstokken door.
Jullie horen het al, Dame Area brengt geen kleinkunst. Integendeel, wat we te horen kregen was een waanzinnige versie van alles wat ons hartje ooit blij heeft gemaakt. De band ontwierp een eigen universum waarin we een extreme versie van minimal synth, noise, EBM, industrial en darkwave met elkaar hoorden samenkomen tot een wondere wereld waarin we flarden Zu (zonder de sax), Onmens en Nine Inch Nails meenden te herkennen. Het duo klonk als een opgefokte postpunkvariant van Einstürzende Neubauten.
Zangeres Silvia ging op een dusdanige manier op in haar muziek waardoor ze over het podium stuitert terwijl ze haar teksten op militante wijze door het café joeg. Iedereen werd opgehitst en we waren getuige van één van de zaligste concerten van de laatste jaren. Dit was voor ons het absolute hoogtepunt van Grauzone 2023. We konden nog naar Koorenhuis maar we bleven ter plekke voor de afterparty. Silvia daalde met ons de trap af naar de merchandisestand in Paard ‘main hall’ en haar pretoogjes vertelden ons dat ze het zelf ook geweldig vond.
Merchandisestanden liegen nooit. De zone aan de toiletten en lockers werd overspoeld door cafégangers die massaal t-shirts en platen van de band wilden kopen. Het stuurde ongetwijfeld het hele ontruimingsdraaiboek van Paard in het honderd. Later die avond vertelden Viktor en Silvia ons ‘off the record’ dat ze in Gent zullen optreden. To be confirmed dus.
Spanje heeft op het voorbije WK voetbal mooi spel getoond maar ging finaal ten onder. Italië was zelfs niet geplaatst voor dat WK. Op de slotdag van Grauzone gingen Spanje en Italië met alle medailles aan de haal. Over Grauzone 2023 kunnen we finaal besluiten dat we nu in een depressiemodus vertoeven omdat het voorbij is, maar het kloppend hart van het festival heeft alvast één lichtpuntje doen opflakkeren. Er is al een datum voor Grauzone 2024 en er zouden al geweldige bands toegezegd hebben. Hoeveel keren slapen is dit nog Marc en Natasja?
