HELEMAAL ANDERS, EN NET ZOVEEL FANS ALS TEGENSTANDERS
Wat maakt een muzikant of een band interessant? En waarom ligt diezelfde muzikant of band nog goed in het geheugen, ook al liggen de hoogdagen ervan al even achter de rug. Voor ondergetekende is het antwoord eenvoudig: authentiek zijn, vernieuwend te werk gaan, to go where no man has gone before, en de tijdsgeest resoluut bij het nekvel weten te vatten.
Sigmund Und Sein Freund (SUSF), actief tot 1997, scoorde minstens een aantal jaar goed in beide opzichten. De West-Vlaamse band, aanvankelijk een duo, kreeg al snel de stempel ‘Industrial’ mee en werd gemakshalve in hetzelfde vakje gestopt als a; Grumh, The Klinik en aanverwante. Daar viel iets voor te zeggen maar tegelijk was dat etiket te beperkt om de samenwerking Van Severen – Belaen goed te situeren.
Jazeker, de band was onmiskenbaar sterk beïnvloed door het betere gooi- en smijtwerk van experimentele bands uit de late seventies zoals het Britse Cabaret Voltaire en uit de VS het 200% averechtse Throbbing Gristle.
Net als de grote voorbeelden grossierde SUSF (ook) in bevreemdende, harde electro maar creëerde vooral een eigen geluid dat in beklemmende soundscapes een plaats kreeg. Bizar klinkende synthloops, trompet, en gemutileerde zang vormden er de hoofdbestanddelen van. In zekere zin was het laat 20ste-eeuwse blues, ‘elektroblues’ die door merg en been ging. Als je wou luisteren tenminste.
Aangezien werkelijk niemand zat te wachten op het innovatieve gekletter van beide heren, beperkte SUSF zich jarenlang tot releases in eigen beheer, op tape. In onvervalste DIY – stijl enkel te koop na concerten en in een handvol ‘betere platenzaken’.
Daarnaast werd er intensief getoerd. Met de onconventionele live performances werd een sterke livereputatie opgebouwd naast een kleine maar trouwe fanbase in binnen- en buitenland. Zonder enig platenwerk in de aanbieding bemachtigde de groep een plaats op verschillende podia maar ook in het voorprogramma van gerenommeerde industrial acts als Laibach, SPK, Test Dept. en Psychic TV. Toen kon dat nog.
In 1987 volgde het plaatdebuut via de Belgische independent Antler Records. De eigenzinnige natuur indachtig werd afgezien van de release van een klassiek album. In plaats daarvan werden twee ep’s tegelijkertijd uitgebracht: Secret en Sacred, respectievelijk voorzien van een witte en zwarte hoes. Elk verwijzend naar een verschillende periode in de groepshistoriek. Like a full fixed god (Secret ep) klinkt na al die jaren nog steeds overrompelend en behoort tot het beste dat de band uitbracht.
Na de release van de ep’s werd eens te meer duidelijk dat de band net zo goed onvoorwaardelijke fans had als regelrechte haters die niets op hadden met die ‘vreemde geluidsbrij’. Met SUSF was een stevige polemiek nooit van de lucht. Ook in de pers. Je was voor óf tegen. Iets tussenin kon kennelijk niet.
Een jaar later volgde het eerste album See Emily Play. Nog later volgde in 1989 Love Lust Leave en finaal twee cd’s op het Manifesto label. Na Love Lust Leave hield Kris Belaen het voor bekeken en kregen zowel basgitaar als de gitaar een prominentere rol in het bandgeluid. Om op te schuiven in de richting van staalhard-logge noiserock en bands als Cop Shoot Cop en Swans. De trompet verschoof in elk geval naar de achtergrond.
SUSF ontgroeide nooit zijn underground status en het mocht dan ook een verrassing van formaat heten dat de band in 1992 nog uitgebreid aan bod kwam – interview inclusief – in een special over de Belgische rock op MTV in 120 Minutes. Toen gepresenteerd door de sympathieke Paul King. Waarschijnlijk getipt door Marcel Vanthilt, in die tijd ook actief voor de muziekzender.
In 1997, drie jaar na de release van het album Gasp, zette drijvende kracht Dirk Van Severen definitief een punt achter SUSF. Van Severen werkte na de zwanenzang nog als onderzoeker voor televisie, trad op als multimedia-performer en was beroepshalve… grafdelver. Het andere deel van de SUSF-nucleus Kris Belaen is tot op de dag van vandaag actief als producer in de CCR studio en werkte samen met een eindeloze reeks metal- en hardcorebands waaronder Amenra.
Alle releases van het heerlijk tegendraadse SUSF vind je moeiteloos terug via YouTube. Ze zijn en blijven de moeite van het (her)ontdekken waard. Zeker in de week van de Belgische muziek.
