Toen het nieuwe album van het Canadese Saxophilia Saxophone Quartet, voorheen kortweg Saxophilia, ter redactie verscheen, hadden we ons eerlijk gezegd aan een jazzalbum verwacht. Eigenlijk valt dit veeleer onder de noemer licht klassiek, maar laat dit je vooral niet afschrikken want wat dit kwartet brengt, is bijzonder oorstrelend. De idéale winteravond- of zondagnamiddagmuziek, een lekker drankje erbij en genieten maar van die mooie koperklanken, en de vaak erg filmische composities. Oogjes toe en jezelf een film erbij dromen kan dus ook…
Op hun tweede album Metamorphosis, brengt het kwartet een selectie composities van vijf bekende Canadese componisten uit de moderne klassieke muziek. Daarbij koos het viertal uit Vancouver voor werken met caleidoscopische ritmes, delicate timbres, rijke harmonieën en sterke melodieën, met fijne contra-punctie. Het resultaat is met momenten verbluffend. Vier koperblazers, maar soms denk je dat je gewoon veel meer instrumenten hoort.
De compositie van Fred Stride, Metamorphosis, waaraan de albumtitel ontleend werd, opent de debatten. Oorspronkelijk geschreven voor een klarinetkwartet, maar de sopraansax van Julia Nolan, de altsax van Kris Covlin, David Branter’s tenorsax en de baritonsax van Colin MacDonald, doen je dat zo vergeten (de waarheid gebiedt ons wel te melden dat Stride de compositie herwerkte voor het saxofoonkwartet).
Metamorphosis is opgedeeld in vier delen; het speelse Side By Side, erg frivool en uptempo en met een knipoog naar Bert Hermann’s soundtrack voor North by Northwest, Tango del Currie bevat een erg fijne solo van Julia Nolan, en laat zeker toe die tango effectief te dansen. Mystics start redelijk dreigend om ons dan bijzonder melancholisch te doen voelen zowaar. Down in the Basement klinkt spannend én speels, met snelle grooves en met een fijne catharsis in de finale.
Componiste, pianiste en organiste Violet Archer was één van eerste vrouwen die zich in Canada met klassieke muziek bezighield, op een moment dat vrouwen nog niet serieus werden genomen als klassiek componist. Divertimento for Saxophone Quartet (1979) werd oorspronkelijk gecomponeerd met het Edmonton Saxohone Quartet in gedachte.
Divermento start met Preludio, waarin de vier saxofonen op speelse en vinnige wijze met elkaar in debat lijken te gaan. Meditation, is zoals de titel doet vermoeden, een stuk rustiger, sereen, maar ook prompt, met een erg mooie melodie. Festive klinkt ei zo na als een jig, heel upbeat en levendig. Feestelijk dus.
De derde compositie is van de hand van de jonge Amerikaans-Canadese componiste en violiste Beatrice Ferreira. The Nightmare Fragments dateert al van 2018, gebaseerd op dromen van Ferreira en werd recent ook gebruikt voor een filmscore over een burlesque danseres.
Saxophilia Saxophone Quartet gaat op Metamorphosis dus ook aan de slag met deze compositie in zes delen. Three Witches on my Bedsheets klinkt even onrustig als je dat mag verwachten, heel virtuoos en frivool ook. In I Lay One Million Purple Eggs, hoor je in amper één minuut en negentien seconden veel gebeuren: eerst een wat een aarzelende sax, dan een fraai ultrakort muzikaal ‘sax-gevecht’, met spetterende finale. En dan is er het al even korte On The Pier: Split Rosehip/Cyst: een ontsporende wals, zeg maar. In The Taxidermist’s Hallway wordt de spanning volop opgebouwd, nervositeit is volop aanwezig, schoonheid ook. Zeker die knappe sopraansolo, gevolgd door een finale waarin ook de andere saxen volop de aandacht opeisen. Red Oak Sap; her invocation, harmoniseert ademtechnieken door de koperblazers, met rijke barokachtige klanken die uit diezelfde blazers klinken.
Van stadsgenoot Rodney Sharman, bekend van werken voor koren, opera, kamermuziek en zelfs cabaretmuziek, koos het kwartet diens Homage to Robert Schumann uit 2022, Sharman’s eerste werk voor een saxofoonkwartet. Omschreven door hem als een meditatie op Schumann’s Auf einer Burg, horen we een bijzonder pakkende, melancholische en dromerige compositie. Een heel erg mooie ode aan Robert Schumann als je het ons vraagt.
De vijfde den laatste compositie op Metamorphosis is van de hand van de Saxophilia’s tenor saxofonist David Branter. Four Stories (2022), is een feest van ritme, en opbouw van spanning, het start rustig, waarna het alsmaar sneller, zelfs dansbaar lijkt te worden. We horen ook toetsen van blues en bebop jazz. Knap! Het tempo gaat op gegeven moment weer naar omlaag, en dan… . Ja, veel te beleven in dit knappe werkstuk van net geen tien minuten. En alle saxofonisten kunnen hun koperen kracht en pracht tonen in deze Four Stories.
Wij voelen ons het meest aangesproken door Four Stories, misschien omdat dat dat het minst ver uit onze comfortzone ligt, maar ook The Nightmare Fragments van Beatrice Ferreira konden we zeer smaken, al mag ook een lans gebroken voor het titelwerk Metamorphosis van Fred Stride.
Maar begrijp ons niet verkeerd; ook bij Homage To Robert Schumann en Divertimento is het volop genieten van de oorstrelende koperblazers.
