Een Belgische klassieker: “Dirk, u kunt mij Filip noemen, want ik denk dat in de ruimte geen protocol is. Kunt u mij zeggen wat u ziet door het venster?”, prevelde stuntelig kroonpretendent Filip in 1992 tegen Dirk Frimout. Hij, ervaren astronaut, toertjes trekkend in zijn spaceshuttle, die toen daarop de prins waardig repliceerde: “Het zicht op de aarde is echt buitengewoon…”
Intussen kondigt anno 2025 op die aardbol een overgetalenteerde componist – de Brit Steven Wilson – zijn rentree aan met zijn achtste solo-langspeler. Hij, de man die met zijn band Porcupine Tree het muzikale genre voorbeoefend door rocklegendes als King Crimson, Yes, Pink Floyd en anderen tot nieuwe hoogten bracht. Met hem gaan we een derde van een eeuw na Frimout toch weer die ruimte in om die geweldige cognitieve en transformatieve ervaring helemaal te zien vastleggen in diepere woorden. Om ze muzikaal uitgesponnen te horen vertalen in kloppende progrock, griezelig avant-gardistische psychedelica, jazzy zwevende ambient en kunstige pop.
In zijn adembenemende album The Overview ondergaan we dat existentiële gevoel van ongerepte schoonheid en verbondenheid met de aarde en de onrustige mens die ze bevolkt. Onze onbeduidendheid zweemt tegenover die enorme uitgestrektheid, tegenover die onvatbaar kille, zwarte plaats van anti-leven. Als doorheen een kluwen van mistige gaswolken weerspiegelt Wilson nietige beelden van het leven op aarde in al zijn goede en kwade dagen. Een onooglijke mens niettemin zo onwetend over de universaliteit van de hemelse wereld.
Wilsons The Overview is muzikale filosofie, nu helemaal op maat van progrockers, bovendien met zijn esoterisch verhaal aangenaam verpakt in opnieuw een fantastisch concept. Een aanzuigende soundtrack, net als toen met Mike Oldfield in de seventies, old school gewijs verdeeld in twee aanstekelijke delen. Objects Outlive Us en The Overview elk met een aantal doolhofsecties waar heerlijk op weg te deinen valt. Best dan ook voor in een klein hoekje, knus ineengedoken daar met verplichte hoofdtelefoon.
Steven Wilson is onze man met ervaring. Hij, de clevere muzikale topatleet, die ambitieus zijn hele carrière samenvat in dit epos en in schitterende, subtiel gearrangeerde en zuiver uitgevoerde composities.
Hoor die sterke, bij wijlen ijzig snijdende falsetstem en al die met elkaar verweven instrumenten. A capella scanderend koor, pianotoetsen, strijkers, sax, beats, op metaal dansende bassnaren, rechttoe rechtaan verschroeiende gitaarsolo’s, nostalgische Yes-parlando’s, een triphop-dansje. Alles wentelt even statig om je heen als dat wiel van Stanley Kubricks ruimteschip in een zee van Strauss. Even dacht je: “Hé, daar is warempel echt de A Space Oddysey’s-HAL-computer en straks begint misschien ook nog Pink Floyd’s Astronomy Domine“. Ze maken The Overview tot een enig album ademend in een universum van massief elektronisch geluid.
Steven Wilson is de creatieve producer/duizendpoot die, tussen vele remasteringsopdrachten in van Pink Floyd at Pompei tot weer een of andere geliefde oude klassieker van Jethro Tull of voor wie dan ook, in zijn eigen werk zijn eigenwijze draai blijft geven aan wat echt voor transcenderende progrock doorgaat.
Bepaalde albums als deze moet je sowieso eerst laten indalen, al kom je er dan ook iets later na de release mee op de proppen. Maar die luttele bezinning loont, want The Overview is Steven Wilsons nieuwste, unieke meesterwerk, met een bijzondere boodschap voor de wereld. Het luistert zo mooi en het vloeit als één langzaam opgebouwde ruimte-opera weg in zijn grootse kosmische geluiden. Een indrukwekkend opus met een moderne toets kortom die iedere fan wil horen en zelfs onbepaald zal herbeluisteren. Tot weer al de diepste finesses ervan zullen zijn prijsgegeven. En ja, zelfs voor dummies is The Overview daarom alsnog het proberen meer dan waard.
