Grauzone Festival dag 2!
Op het moment dat Ritual Howls de dag op gang brachten op the small stage, hadden we er nog geen idee van hoe onvergetelijk deze 11 februari zou gaan worden. Het trio uit Michigan, Detroit, zorgde al meteen voor een bomvolle zaal en een heel hoge newwavefactor met spaarzame belichting. De baritonstem van Paul Bancell slingerde ons sowieso al 40 jaar terug in de tijd. De fuzzy bas en loodzware synths maken op de recente platen plaats voor uitstapjes richting country maar daar viel toch erg weinig van te merken. Indruk maken deden ze in ieder geval. Op Grauzone 2023 ging je bij voorkeur tijdig naar het andere podium om niet het risico te lopen tegen een overvolle zaal te moeten opboksen. Zo hebben we Ditz gemist in het uitpuilende grote café, en hoe we het geprobeerd hebben, en lieten we Jo Quail schieten in de Barth Kapel.
Wat we voor geen geld wilden missen was Deadletter op het grote podium. En wat een geweldige live band is dit zeg! De bandleden op gitaar en bas zweepten elkaar op en simultaan werd de saxofoniste meegesleurd in de naar Iggy Pop meanderende podiumgekte van boegbeeld en zanger Albert Haddenham. De band uit Zuid-West Londen omschrijft hun stijl als “pretty f*cking beige”. We horen invloeden van Bowies Quicksand, The Fall, Grinderman en Grauzone’s Eisbär. De juiste band op het juiste festival heet zoiets dan zeker? Van bij de eerste uitgeperste noten wilde Albert het volk lekker opeengepakt uit de bol zien gaan. Dat lukte probleemloos met songs als Fit For Work en Binge in het slot. De stomende tracks van de recente ep Heat! werden op het podium versterkt met een scheut groovy noise en een catchy aanstekelijkheid die een concert lang van het podium klaterde. Haddenham ontdeed zich van zijn oversized hemd en joeg de temperatuur verder de hoogte in.
Die temperatuur zou toch zowat anderhalf uur een paar graden lager gedraaid worden met in eerste instantie het nochtans heerlijk funky Algiers uit Atlanta, Georgia. We zagen hen al een paar keer aan het werk en ontgoochelen staat niet in hun woordenboek. Ze waren op zaterdag wel de enige band die de kleine zaal niet volgelopen kon houden. We vonden hun optreden anders best wel snedig en energiek. De soundcheck alleen al was erg onderhoudend. We konden zo vanop de eerste rij zien welke effecten Algiers in de verschillende monitors afgesteld wilde hebben. Franklin James Fisher was alweer een overtuigende frontman met een soulvolle stem en Ryan Mahan wist zoals gebruikelijk met zijn energie geen blijf en we weten nog altijd niet goed wat we van zijn hyperkinetische kapriolen moeten denken. Dubbele drums scoren altijd, nog zo een pluspunt aan deze band. Songs als Martyrs en No Year maken daar dankbaar gebruik van.
De band Algiers moest het onderspit toch delven tegen de intimistische pracht op het hoofdpodium van Emma Ruth Rundle. Het verklaarde ook de voortijdige aftocht van velen die geen seconde wilden missen van haar optreden. De uit Portland, Oregon, afkomstige singer-songwriter speelde integraal haar album Engine Of Hell. Op plaat gaf Emma al een nieuwe dimensie aan de term ‘verstilde pracht’ en een vol Paard had dit gelukkig ook door. We konden links een speld horen vallen en rechts een muis horen lopen. Ze begeleidde haar typerende gelaagde scherpe stem op afwisselend vleugelpiano en akoestische gitaar. Hoe breekbaar ze op plaat ook klinkt, op een podium overviel haar een soort ingehouden gekte in woord en beeld die we voorheen ook al zagen bij Aldous Harding. Carnavalesk geschminkt en vreemde bekken trekkend liet ze de prachtsongs als een reusachtig laken over de fans dwarrelen. Vóór het eerste nummer op gitaar wilde ze dat haar stem nog werd aangepast in de monitor wat haar zelfverzekerd en met een duivels lachje de uitspraak “I wanna hear my beautiful voice” deed ontlokken. Humor was haar dus ook niet vreemd.
Humor zou ook een cruciale rol spelen bij de onvergetelijke rockshow van Patriarchy uit Los Angeles. Het contrast met Emma kon onmogelijk groter zijn. Patriarchaat is een maatschappijvorm waarin mannen een dominante rol vertolken. Laat dit nu net het omgekeerde zijn bij de snuffmetal/electrowave/industrial van de excentrieke en van erotiek doordrongen zangeres Actually Huizenga. Haar drummer en gitarist zien er uit als met opzet mislukte halloweenpoppen, de combatboots maken het plaatje compleet. Hun rol is vooral dienend want elke spaander aandacht was weggelegd voor La Huizenga. Actually zelf droeg een hagelwit slaapkleed. Op Grauzone is niets te gek en dit was uiteraard ‘part of the show’ die overigens door de omstandigheden gedicteerd werd.
Actually scheurde een week geleden de ligamenten van de linkerknie en trad op in een beenlange brace, met krukken begeleid tot op haar barkruk. Het pleit voor haar dat ze blijft toeren, maar ze is een volbloed rasperformer die zelfs na dergelijk ongeval de situatie theatraal naar haar hand wist te zetten.
Stilzitten is niet haar sterkste troef dus haar micro werd x-voudig rond de bekabeling getapet die ze diep in de set zelfs gebruikte om haar drummer te wurgen die dan veinsde er serieus last van te hebben gehad. Best wel entertainend allemaal. De krukken bleken ook uitstekend dienst te doen als langwerpige drumstokken. De meeste songs werden geplukt uit het geweldige The Unself maar we kregen vroeg Hell Was Full te horen. Vielen verder op: Suffer (hoge Depeche Mode factor), No Touch Torture en Don’t Fuck The Drummer. Het was wel de drummer die haar terug mocht aankleden met een minuskuul topje nadat ze met de rug naar de zaal haar slaapkleed liet afzakken. Deze niet zo vervelende taak mocht hij bovendien herhalen want hij had het topje al dan niet bewust omgekeerd over haar tengere lijf getrokken.
Sex Doll werd met een ondeugende blik aangekondigd als “this was a song about sex”. Live klonk de band bijzonder onweerstaanbaar en de luid afgestelde gitaar van Actually was een schot in de roos. Bovendien is ze een uitmuntende zangeres die een groot bereik etaleerde. Hoe langer het optreden duurde, hoe meer Actually in overdrive ging. Ze kroop vóór bisnummer Good Boy zelfs met slepend been over het podium de coulissen in om van daaruit terug op haar troon te worden gedragen. Op dat moment had ze al een flesje water over haar hoofd gegoten. Good Boy was de apotheose van een concert dat alles had om van begin tot eind te begeesteren en naar meer te doen verlangen. Gescheurde ligamenten of niet, het weerhield er Actually en haar band niet van om een praatje te komen maken aan de merchandise stand. Wij maar denken dat niemand dit niveau nog zou benaderen, laat staan overtreffen. Oh ‘Good Boy’, how wrong could we be?
We rekenden zonder de waard die uit IJsland kwam en luisterde naar de naam Kaelan Mikla. Dit artpunktrio onder aanvoering van de tot de verbeelding sprekende Lauffey Soffia Pórsdóttir speelde een duizelingwekkend mooi concert. Mooi omwille van het feeërieke podiumlicht dat ons in Harry Pottersferen en een magisch bos deed belanden. Nog mooier door de hemelse klanken. Net alsof Robert Smith de muziek van Sigur Rós had herschreven. Voor de sound van Kaelan Mikla is de kenmerkende stem van Lauffey onmisbaar. Vergeet echter niet de rol van toetseniste en backing vocals Sólveig Matthildur Kristjánsdóttir die hier vorige zomer een solo optreden gaf onder het pseudoniem Madame Melancholia. En hoe heerlijk snijdt het naar het vroege The Cure hunkerende basspel van Margrét Rósa Dóru Harrýsdóttir wel niet.
De drie grepen op grandiose wijze uit hun oeuvre en konden probleemloos de ene dark wave classic aan de andere rijgen. Svórt Augu was een zalige opener dat de essentie van de band demonstreerde, donkere complexe en dreigend dromerige prachtsongs die een dimensie hoger getild werden door de stem van Lauffey, de ene keer mysterieus laag zingend, de andere keer hoog en passioneel kermend. Hoe ze zong en over het podium schreed was bedwelmend mooi. In Örlögin schitterde Margrét met een baslijn die zo uit Pornography kwam overgewaaid. Draumadis was in het licht daarvan een gooi aan het doen naar de titel ‘new wave song van het weekend’. Een stuwend nummer uit een concert met alleen maar hoogtepunten. Koude rillingen van genot en complete adoratie in de zaal bij Sólstödur en afsluiter Hvítir Sandar. Beiden werden geplukt uit het memorabele album Undir köldum norðurljósum (2021). De helft van de nummers kwamen overigens uit dit album.
Sólstödur imponeerde met de in een loop terugkerende en live versterkte kreten van de dames. Zeg maar angstaanjagend gillen. Gothische hekserij kwam bij ons op. De unieke blend van postpunk, cold wave en darkwave kende haar hoogtepunt tijdens Hvítir Sandar dat in een regen van gebundelde lichtstralen emoties hoog deed oplaaien. Het hoefde al lang geen betoog meer waarom Robert Smith hen al meermaals cureerde en in zijn voorprogramma posteerde. Beide bands zijn een match made “just like heaven”. Kaelan Mikla was zo goed dat we er echt van moesten bekomen. Ons IJslands was hiermee ook nog een keertje opgefrist.
Het afgeladen volle café voor Ditz bood ons de kans de batterijen terug op te laten voor de komst van een zootje ongeregeld uit Cardiff, Wales. Panic Shack was afsluiter op het kleine podium. Vier knotsgekke vrouwen stonden in slagorde in de frontlinie opgesteld met achter hen een eenzame doch erg bekwame drummer, David ‘Bashman’ Bassey. De gitaristes deden de flanken. Romi ‘Romillia’ Lawrence flankeerde zangeres Sarah ‘Hardbeats’ Harvey en Meg ‘Boss Dogg’ Fretwell deed hetzelfde op de andere flank met bassiste Emily ‘Smico’ Smith. Hun muziek omschrijven ze zelf als “no f*cks given” en zo klonken ze wel degelijk. Denk aan Ghost Car met een wervelende injectie humor, aanstekelijke hardcore punksongs en een hilarische ingestudeerde choreografie waarover Meg ons nadien zei: “we practice a lot”.
Grappige teksten als in Baby en Jiu-Jits You (Bitch) rolden aan en af. Meal Deal bijvoorbeeld gaat over de goedkope maaltijden die iets typisch Brits blijken te zijn. “It’s the only type of food we can afford’… Emily brak een lans om na het optreden gratis alcohol te krijgen (wat lukte want we kwamen ze tegen met een grote vodka lemon) en Meg vroeg wie interesse had in “financial domination”. Cash Piggy gaat hier over. Op de setlist van Romi had die het opschrift “I am not afraid” genoteerd. Panic Shack waren extreem grappig en de perfecte gitaarheadliner om middernacht. De podiumact was heerlijk uitgedokterd en ze hebben een resem straffe songs in de aanbieding. Straffe meiden!
Dag 2 werd afgesloten met een DJ booth die in de grote zaal van Paard opgesteld werd. Alison Lewis liet een kolkend Paard dansen op haar set als DJ Zanias. Een groter dansfeest heb ik in geen jaren meegemaakt. Industrial beats werden met artpop vermengd, met darkwave en met lichtvoetige EBM. Grimes passeerde even de revue. Alison haalde vaak rare manoeuvres uit achter haar desk, maar dat legde ze nadien uit. De kabels lagen eigenlijk voor haar voeten waardoor het lastig was als de beats wat beweging brachten in het dj-meubel.
De Duitse Ellen Alien nam van haar over en draaide kolkende hardcore techno. Ze was heel innemend maar haar beats waren toch too much van het goede. Hardhitting beats leidden ons naar een heuse rave party. We achtten de tijd rijp om een lijn te trekken onder dag 2. Grauzone was vandaag sprankelend, wervelend en wervend. Dit was één van de betere festivaldagen van de afgelopen jaren. Subliem over de hele lijn.
