Geen songs. Geen vaste groepsleden. En toch elke keer spannende concerten. Welkom in de wereld van de improvisatie. “De enige niet-uitgesproken afspraak is: luister en respecteer mekaar”, zegt gitaarbeest Teuk Henri, een bekend gezicht in de Brusselse en Antwerpse scene.
Improvisatie heeft er altijd bij gehoord. In de pre-Romantische klassieke muziek gingen Mozart en co loos op een half thema en een vage melodie. Muzikanten in het orkest vulden soms zelf de helft van het partituur aan, soms stond alleen de baspartij op papier. Ludwig van Beethoven kreeg dan weer een paar kletsen van zijn vader toen die hem betrapte op een improvisatie. “Eerst je instrument leren”, zei vader Beethoven.
Instant composing
Gitarist Teuk Henri, zanger Matt Watts en drummer Teun Verbruggen komen elkaar de laatste tijd vaak tegen bij I H8 Camera. Een vaak achtkoppig o.l.v. ringmeester Rudy Trouvé.
Optredens van I H8 Camera zijn spannende muzikale avonturen waarin grenzen worden opgezocht en overtreden. Elke muzikant zet om beurt een onbestaand nummer in. De muziek kan van kraut naar noise naar jazz naar whatever gaan. Altijd prijs met deze mannen.
“Rudy Trouvé start de eerste song, en we laten ons daar een beetje op inspireren”, zegt Matt Watts.
“Ik hou niet van het woord jam. voor mij is het instant composing”, zegt Teuk Henri, “Het fijne eraan is dat je vrij bent, geen regels hebt. Dat schrikt sommige muzikanten af, maar het is bevrijdend wanneer er iets onbekend en magisch gebeurt.”
“Je bent creatief in het moment. Probleemoplossend, gevend maar ook luisterend en open”, zegt drummer Teun Verbruggen. “Je bent in het moment en maakt met de tools die je hebt van dat moment. Alles wat er van buitenaf op je afkomt, of door je eigen gedachten”, aldus Teun Verbruggen.
Remedie
In 1959 ontdekte journalist Roger Van de Velde een vreemd fenomeen in de Antwerpse jazzkroegen. “Impro-jazz”. Mannen zonder partituur, die erop los speelden en daarvoor applaus en veel pinten kregen. “Remedie tegen muzikale siroop”, kopte Van de Velde in de Antwerpse dagkrant.
“In vele culturen is improvisatie alomtegenwoordig, al eeuwen lang. Ik kan je de BBC documentaire van Derek Bailey ‘Oon the Edge’ en het bijbehorende boek Improvisation aanraden. Daarin gaat hij op zoek naar improvisatie in alle culturen. Voor mij zijn grote voorbeelden van echte improvisatoren John Coltrane, Paul Motian, Pierre Alechinsky en Walter Swennen”, besluit Teun Verbruggen.
”Het is de leukste en spannendste vorm van muziekmaken en kan bij de mooiste muziek en vorm zijn. Door vaak te improviseren moet je ook stilstaan bij je functioneren, je eigen begrenzingen en paradigma’s, en proberen daaruit te breken of net niet. Ik vind dat het een ontzettend fijn en leerrijk onderzoek”, zegt drummer Teun Verbruggen.
Voor een avontuurlijke jazzman als Teun Verbruggen is spelen met Rudy, Teuk en co een plezier: “Spelen met IH8 camera vind ik ontzettend fijn en verfrissend omdat het allen mensen zijn uit een andere scene dan die waar ik in zit. Het zijn inspirerende gasten waar ik graag mee speel. Verfrissend, om met mensen te spelen die op een andere manier met sound en muziek omgaan. Stef Kamil Carlens is een superbassist maar plaatst zich in de muziek als songwriter. Bij Rudy Trouvé voel ik dat die veel met performance en beeldende kunst bezig is. Matt Watts is een onwaarschijnlijk intrigerende zanger. Er is zit ontzettend weinig pretentie in die band en dat is super aangenaam.”
Kwetsbaar
Wat is er toch zo leuk aan improvisatie? “Het is instant plezier, maar je moet jezelf eraan overgeven. Je hebt geen tijd om te aarzelen. Je kan iets goed maken of op je bek gaan. Het is heel kwetsbaar”, zegt zanger Matt Watts.
I H8 Camera live:
27/03 NONONOV, Antwerp
30/04 Atelier Rock, Huy. + Matt Watts Group
26/05 LE LAC, Brussels 29/05 Water Moulin, Tournai
06/06 Homeconcert, Zwankendamme
11/06 Rockerill, Charlerloi
26/06 O666, Oostende