Jef Mertens lijkt de releases uit zijn mouw te schudden alsof het niets is. Met project Many Chants A Trapped Secret, dat we hier van woorden voorzagen, releasete hij in januari nog maar net het prachtige Mirror Mountain. Nu, een kleine twee maanden later, heeft hij alweer een intrigerende, nieuwe 10” onder de arm om op de wereld los te laten.
Het is al meer dan eens gebleken dat Mertens het belang van goede artwork snapt. Een goed beeld kan muziek complementeren en in het geval van Mertens dragen de covers ook vaak bij tot het mysterie van de composities, zo ook bij Rammel. Op de cover prijkt een zwart-wit collage van de hand van Jim Faes. En hoe fel we ook proberen om alle beelden te identificeren, het lijkt een onbegonnen taak maar laat het nu net dat zijn wat ook deze cover weer zo enorm intrigerend maakt.
Hyperkinetisch gedrag zou zich volgens de vakliteratuur kunnen uiten in het herhaaldelijk stellen van onwillekeurige bewegingen. In de titel van de eerste track, Hyperkinetisch, zien we dan ook wel wat links met de manier waarop we de muziek van Mertens percipiëren. Wie in het verleden al composities van Mertens ter ore kreeg, kan vaststellen dat zijn manier van componeren erg organisch overkomt en dat er ongetwijfeld een zekere mate van spontaniteit en ‘onwillekeurigheid’ in zijn manier van werken vervat zit. Anderzijds horen we ook iemand die duidelijk weet hoe hij composities moet opbouwen en kan voorzien van de nodige nuance om ze als intrigerend luistermateriaal te categoriseren; iets dat ook zeker bij track Hyperkinetisch het geval is.
Het nummer start met een geluid dat wat doet denken aan licht atonaal vioolspel, hoewel de spelers in dit geval niet met stokken lijken te strijken maar de bewegingen eerder in een rollend gevoel resulteren. Het duurt vervolgens niet lang alvorens Mertens percussieve elementen, die hij met zijn gitaarsnaren creëert, toevoegt om het geheel aan te dikken. Naarmate Mertens nuances, waaronder geluiden die wat doen denken aan de zingende zaag, blijft toevoegen, lijkt het geheel wel te resulteren in een beiaardier die onder water aan het spelen is. Een gevoel van vertraging regeert dan ook grote delen van Hyperkinetisch. Naarmate het nummer vordert, nemen de percussieve elementen af en neemt het geheel een zachtere toon aan. Het is overigens diezelfde zachtheid die Mertens meeneemt in het geluidsniveau, dat hij zachtjes laat dalen. De rollende geluiden van strijkers en noties van zingende zaag blijven echter een constante naarmate Mertens het geluid verder en verder laat wegzakken tot enkel stilte overblijft.
Hoewel we nooit fervente kerkgangers geweest zijn, doet Hommeles ons toch wat denken aan onze passages in de kerk. We herinneren ons allemaal wel het moment waarop de pastoor een hostie in de lucht steekt en er vervolgens belletjes weerklinken. Het is net die herinnering die we ons bij het beluisteren van deze compositie meerdere keren visualiseren. Maar los van deze religieuze allusies wordt Hommeles vooral sterk gekenmerkt door een gevoel van rust. Bij momenten lijkt het wel alsof er iemand door een reeks ‘bar chimes’ aan het wandelen is, wat voor ons een Oosterse tint aan het geheel geeft. Naarmate de compositie vordert, moeten we gevoelsmatig dan ook meer en meer denken aan de film Lost In Translation en dan meer specifiek aan de scenes waarin Scarlett Johansson en Bill Murray de bloemetjes buitenzetten in Tokio. De track roept vertraagde beelden op en noties van het laatste zonlicht dat aan de horizon schemert. Dat Hommeles visueel enorm sterk tot de verbeelding spreekt, is je ongetwijfeld al duidelijk. Los daarvan is het de rust die het nummer over ons liet neerdalen ook één van de redenen waarom we zo van Hommeles houden. Wij zijn alvast benieuwd welke beelden de compositie bij jou zal oproepen.
Rammel is het laatste nummer van deze 10”. De compositie start met experimentele percussie die de impressie wekt dat een deksel van een kookpot aan het rammelen is door ontsnappende stoom die het kokende water creëert. Op de achtergrond horen we bij aanvang een geluid dat we het best zouden beschrijven als een combinatie van een didgeridoo en een gopichand.
Wat vooral opvalt in Rammel is dat Mertens de luisteraar de tijd gunt om aan het geluid te wennen alvorens hij hogere frequenties begint in te voegen en het geheel opbouwt. Naarmate Rammel vordert, dikt Mertens het geluid systematisch aan en speelt hij met de dynamiek van het nummer door sporadisch bepaalde frequenties abrupt af te breken. Rond 2’30” lijkt het alsof hij zeer fragmentarisch noties van melodie lijkt toe te voegen aan het geheel. Het zijn overigens die noties die de track van de nodige warmte voorzien en ook de hogere frequenties in Rammel uitbalanceren. Het toevoegen van zeer summiere, droge snaarplukken in combinatie met de manier waarop de melodie gespeeld wordt, geven, net zoals bij Hommeles, een Oosterse toets aan het geheel. Het zijn de geluiden op de achtergrond die het centrum van Rammel lijken te vormen en hoewel Mertens regelmatig andere geluiden toevoegt, blijven deze relatief beperkt en krijgen deze zelden een prominente plaats. We hebben bij Rammel dan ook sterk het gevoel dat Mertens wil streven naar een gevoel van rust en continuïteit. Tenslotte laat Mertens rond 5’30” het geluidsniveau langzaam dalen tot enkel de droge, rammelende percussie overblijft. Rammel!
Wie al even op de Bandcamp van Jef Mertens gekeken heeft, kon vaststellen dat de 10” van Rammel al volledig uitverkocht lijkt nog voor de effectieve release. Nu, niets is gelukkig minder waar. Voor de gelegenheid zal het Gentse Zoe Records exclusief de 10” van Jef Mertens verkopen en dat vanaf 18/03. Ook heel wat andere releases van Mertens zijn overigens beschikbaar via Zoe Zoe Records, en ook die moet je absoluut eens een luisterbeurt geven.
Hieronder hebben we je alvast van de nodige links voorzien om je van je aanschaf te verzekeren. We wensen je alvast veel plezier in de wereld van Rammel!