Een film bekijken met live muzikale begeleiding? Het is een dingetje tijdens Film Fest Gent. In de reeks Videodroom gaat VIERNULVIER de samenwerking aan met een aantal artiesten om een nieuwe soundtrack te schrijven bij een (vaak wat oudere) film. Woensdagavond 16 oktober was het de beurt aan Mattias De Craene om precies dat te doen bij de cultfilm The Holy Mountain (1973) van de Chileense regisseur Alejandro Jodorowsky.
Dit soort initiatieven heeft natuurlijk een rechtstreekse link met de filmtraditie uit de beginjaren van de cinema, toen zowat alle films met livemuziek werden vertoond. Het grote verschil is dat het hier niet ging om een stomme film. De mensen achter Videodroom hebben er dan ook iedere keer een flinke kluif aan om de originele soundtrack weg te filteren en alleen de achtergrondgeluiden en gesproken tekst over te houden. Een proces dat bij The Holy Mountain om allerlei technische redenen extra moeilijk bleek.
De aandachtige lezer – en zijn dat niet alle lezers van ons magazine? – had waarschijnlijk al opgemerkt dat de film vorig jaar haar 50ste jubileum vierde. “Was dát dan geen beter moment voor dit initiatief?” Zeer zeker wel en dat was ook de bedoeling. Kort voor de zomer van 2023 nam Mattias De Craene contact op met Videodroom. Hij vertelde hen over zijn bewondering voor deze film, dat hij bezig was muziek te schrijven die erop geïnspireerd was en dat het misschien fijn zou zijn om er een live soundtrack voor te maken. Enthousiasme alom, maar ‘het lot’ besliste er anders over. Wie of wat dat lot precies was, werd niet verduidelijkt en het doet er ook niet zoveel toe. Wat er wel toe doet, is dat het project uiteindelijk tot een goed einde werd gebracht, zei het dus een jaar later.
Wat krijg je te zien als je naar The Holy Mountain kijkt?
Psychedelisch surrealisme, absurde humor, menselijk naakt in heel wat vormen en smaken, geweld en seks, exploderende padden, vaak erg camp aandoende acteerprestaties, fake bloed in velerlei kleuren, nogal wat filosofische bedenkingen over het leven in onze consumptiemaatschappij, de vierde wand die vakkundig en expliciet wordt afgebroken en 1000 afgesneden balzakken met bijhorende inhoud. De film ziet er wat gedateerd uit maar de boodschap is nú nog net zo actueel als 51 jaar geleden. Een reminder dat we ons best niet teveel illusies maken over de ‘grote vooruitgang’ in onze maatschappij. De schermen zijn veranderd, maar wij zijn nog steeds even grote idioten.
En wat met de muziek?
Zonder afbreuk te willen doen aan de film, was het toch de muziek die wat ons betreft, de show stal. Niet zo evident want de film schreeuwde echt constant om aandacht. Mattias had zich midden het podium, onder het projectiescherm, een nestje gebouwd met achter zich iets wat leek op een set buisklokken met in het midden een gedrapeerde dierenhuid met sfeerverlichting. Rondom zich enkele saxofoons in verschillende formaten en vooral veel lage tafeltjes met daarop klankschalen en ander spul dat geluid voortbrengt, een orgeltje, een muzikaal mechaniekje, een zoutlamp, heel wat elektronica en een kaarsje. De ster van de show was een soort van mini-saxofoontje (‘The Pipe’) waarmee Mattias zijn stem kon vervormen waardoor het perfect paste bij de soundscapes die hij creëerde.
Het mechaniekje met belletjes en een trommeltje opende de set en sloot ze (min of meer) ook weer af. Het liet De Craene toe om een busseltje kruiden te laten smeulen wat een euh… kruidige geur de zaal instuurde. Velen zullen die geur als ontspannend hebben ervaren maar wij moesten vooral terugdenken aan die avond in de Cactus Club in Brugge dat Wolves in the Throne Room ruim een uur lang met dat smeulende kruid liep te zwaaien tot we er zowat misselijk van werden.
Het kon de pret gelukkig niet drukken. Eens de film echt van start ging, toverde Mattias een dreigend dreunende en donderende soundscape uit zijn tafelset. De perfecte muziek bij de decadente feestelijkheden en het gruwelijke vertier dat zich boven zijn hoofd afspeelde. Subtiliteit is niet aan de orde in deze film en je moet echt niet tussen de lijnen lezen om de boodschap te begrijpen, ze staan in drukletters geschreven. De subtiliteit in de live soundtrack vormde dan ook een welkom tegengewicht voor het schreeuwerige van de beelden.
Elk hoofdstukje in de film (en het zijn er nogal wat) kreeg een eigen ‘nummer’ en sfeer gaande van onheilspellend tot lichtvoetig, van zalvend tot irritant. Opvallend ook dat de eerste live-saxofoonklanken pas na zowat een half uur te horen waren. De nummers klonken alsof ze op De Craene’s nieuwe album A House Where I Dream hadden kunnen staan, maar dat is dus niet zo.
Ruim anderhalf uur in je eentje livemuziek maken bij een film waarbij het hier en daar echt op de seconde aankomt, is niets voor watjes. Tonnen respect dan ook voor Mattias, want dit was waarlijk top en dat leek de rest van de uitverkochte zaal ook te vinden.
Het was voor alle aanwezigen een gedenkwaardige avond, wie er niet bij was (het evenement was al een hele tijd uitverkocht) raden we Mattias De Craene’s nieuwe album aan.