“Ik ben hier nog nooit geweest”, jokte Blixa Bargeld met brede grijns wanneer hij zondagavond het podium op wandelde van een goedgevulde De Roma. Bargeld doelde daarmee op zijn derde bezoek in evenveel maanden tijd in de door hem bejubelde zaal in Borgerhout. Heel wat van de aanwezigen was er allicht ook gewoon bij, toen op 12 september of 29 oktober, of beide keren zelfs, toen Bargeld er met Einstürzende Neubauten schitterde in een telkens hopeloos uitverkochte De Roma.
Al deden sommige composities ons soms aan Neubauten denken; zondagavond 8 december was toch volledig anders. Samen met geestesgenoot Teho Teardo kwam de Berlijnse Dada-veteraan ons dit keer verwennen met aparte liederen en composities uit het oeuvre (drie albums) dat hij samen met de Italiaanse componist bijeen schreef de voorbij tien jaar. Het duo werd daarbij bijgestaan door celliste Laura Bisceglia, basklarinettist Gabriele Coen en een strijkkwartet dat voor de nodige dramatische toetsen zou zorgen zondagavond.
Het gezelschap nam ons mee in een bad vol taalkundige absurditeiten, filosofische overwegingen en veel schoonheid. Het jongste album Christian & Mauro (2024) stond centraal, maar we kregen ook het beste te horen uit het debuut Still Smiling (2013) en Nerissimo (2016). Auf Deutsch, in English, in Italiano en in Blixas…
Met Deutsche punktlichkeit wandelde het strijkkwartet, celliste Laura Bisceglia en basklarinettist Gabriele Coen het podium op. Teho Teardo volgde als snel, waarna Blixa Bargeld, zichtbaar moeilijk te been en ditmaal zonder onafscheidelijke stok, volgde. Van bij die eerste noten die door de zaal klonken wanneer de strijkers inzetten, voelde je magie door de zaal zweven. Teardo bediende zich van zuinige effecten, gitaarpartijen en belletjes en Bargeld zong en croonde op zijn Blixa’s zoals alleen hij dat kan. Starkregen was eigenlijk al meteen een hoogtepuntje, laten we dat maar gewoon toegeven. Cellist Bisceglia toonde zich hier ook een uitstekende vocaliste.
Behalve opvallend goedgeluimd was Bargeld erg goed bij stem zondag. Dat zou meermaals blijken. En al zeker wanneer hij al vroeg in de set Mi Scusi bracht, gedragen door de bijzonder dramatische strijkers, en wonderlijk croonend, en dit maal twee. Nog veel meer drama door de strijkers in een meeslepend Nirgendheim, met ook dreigend en beklemmend gitaarspel van Teardo, én een met veel poeha vooraf aangekondigde mondharmonicasolo door Bargeld op het toestelletje dat Covid nét nog overleefd had. Pleur toch maar weg hoor, dat mondmuziekje, Blixa. Tenzij Teardo braaf naar je heeft geluisterd: “Will you buy me a new one, Teho?”.
Hoe magistraal was The Beast, met subtiel en wars gitaarspel van Teardo, die magische strijkers natuurlijk en Bargeld die geweldige dingen – ja, ook die typische schreeuwtjes van hem – uit zijn keel perstte. Scanderend, declamerend en zingend: “I’ll make it for you, I’ll make it through. Against God and the statistics, I will get through. I don’t know if the beast is there, to strangle or embrace…”. Het was dan wachten tot een halfuur verder in de set om die karakteristieke Blixa-screams nog eens te horen in het uitmuntende Durch Mich, broeierig begeleid door de subtiele noten die de basklarinet de zaal inblies.
Gitaarscapes en warme gitaarklanken, een huilende sax, weer veel dramatiek van de strijkers. Bargeld die Libelle & Giant fluisterde, en toch ook zong, met strofes in het Duits en een Engels refrein. Dat dan net bij een ingebouwde stilte iemand in de zaal een glas liet stukvallen, was Bargeld niet ontgaan. Hij leek te denken: “He, dat past erbij”.
What If…? had niet misstaan op het Einstürzende Neubauten-album Silence Is Sexy (2000), bedachten we ons. Enfin, het staat ook zo in onze notities met enkele uitroeptekens. Veel sfeer, veel kracht en uitermate meeslepend, met Teardo’s gitaar die rondspookte, Blixa zingend en declamerend, ronduit angstaanjagende strijkers en een beklemmend en broeierig sfeertje om u tegen te te zeggen. En mogen we nog eens van Lynchiaans spreken ook? Welaan dan.
Bisogna Morire klonk oprecht bloedmooi, net als het meeslepende I Shall Sleep Again zich op erg bijzondere wijze in ons gehoor plantte. En hoe machtig klonk Still Smiling, met een overdosis aan sfeer, en een weerom heerlijke gitaarscape van Teardo. En ook Still Smiling, schurkte stiekem wat aan bij de Neubauten-sound van de laatste twintig jaar.
“We wilden een ode brengen aan de Italiaanse astrofysicus Carlo Rovelli. Teho vertelde me dat Rovelli ook goed kon koken”, aldus Bargeld. Een warrig verhaal over cake en zwarte gaten volgde, maar vooral die geweldige muzikale ode aan Rovelli zelf. Het geniale Dear Carlo, bijzonder catchy en met een geweldige vibe, ook weer met onmiskenbare dramatiek door het strijkkwartet gebracht, opbouwend naar een catharsis en met Teardo die dan hevig tekeer ging op de gitaar. “Dear Carlo, you make excellent cake. 90% of the universe seems to be invisble. It’s hollow in the center, hollow ragged at the edges, your name is on the door…”.
“Een deel van het volgende lied schreef ik in het SAS Radison in Italië, het andere stuk in mijn keuken, thuis in Berlijn. Toen ging plots de bel. UPS? Nee, het was Mae West die me de lijn aanleverde die ik nodig had”, aldus Blixa semi-bloedserieus en een fantastisch Come Up And See Me knalde door de zaal met de hilarische quote (in dié volgorde) “Are you happy to see me or is that a gun in your pocket?”. Geweldig gitaarwerk van Teardo, hemelse strijkers en Blixa die de sterren van de hemel declameerde en zong.
Tot ieders verbazing, een uur en tien minuten ver op de avond, bleek dit al het einde van de set. Na een lange staande ovatie, verdween de band van het podium om rustig zijn tijd te nemen om dan toch weer op te duiken, ons toch nog drie juweeltjes extra te gunnen, waaronder een fenomenaal A Quiet Life. “Een lied over een maffiosi-baas die een rustig leven wil en een pizzeria opent in Duitsland”, aldus Blixa, met het niet mis te verstane credo “the hunter is now the hunted”. Een machtig lied. En met È Pericoloso Sporgersi namen Bargeld en Teardo dan afscheid van het publiek, opnieuw gedragen door een overvloed aan applaus.
Ondertussen half tien. Het applaus bleef aanhouden, de zaallichten gingen niet aan. Het geduld werd beloond. We kregen nog een tweede bis. “Ik realiseer me dus dat ik hier drie keer in evenveel maanden tijd in deze prachtige zaal mag vertoeven. En wat een zaal! Wat een publiek”, aldus Bargeld. “Komm, komm, bleib bleib, vieni, vieni, stai stai, …” of hoe met een toepasselijk Animelle dan stijlvol werd besloten, met een glansrol voor de basklarinet en met weerom feeërieke strijkerspracht. En voor ’t laatst ook nog enkele Blixa-screams.
Wie erbij was kan het beamen: dit was een bijzondere avond. Een wonderlijke rondleiding in de wereld die Teho Teardo en Blixa Bargeld hebben gecreëerd, flirtend met absurdistan, maar toch vooral ook met schoonheid. Prachtige composities in prachtige uitvoeringen. Wat een avond.
Onze kleine teen vertelt ons dat Bargeld, met of zonder Neubauten of Teardo, wel eens terug De Roma zal aandoen in de nabije toekomst. Wij zitten alvast op vinkenslag!
BLIXA BARGELD: Facebook • Instagram
TEHO TEARDO: Facebook • Instagram