De gelijkenis tussen Girls go BOOM en Pussy Riot? Uitkomen voor je mening en dat zonder schaamte durven te uiten. Het verschil? De meisjes van Girls go BOOM kunnen dat tot nu toe nog ongestraft doen (we gebruiken niets eens ironie want zeg nooit nooit) en in Rusland word je ervoor naar een Siberisch werkkamp gestuurd.
In wezen is het allemaal simpel. Iedereen vraagt gewoonweg om met gerust gelaten te worden en hem, haar of hen te respecteren voor wie ze zijn. De meisjes van Girls go BOOM vragen niet meer dan dat de mannen hun machogedrag thuis zouden laten op concerten (of elders) en hun als een mens te zien, niet als een object. Het lijkt niet meer dan de logica zelve en iets wat je in de basisschool ingelepeld zou moeten krijgen, maar helaas loopt het vaak net iets te spaak. In Rusland is er wel een probleem, maar ook in je achtertuin. Verkrachtingen, fysiek of verbaal geweld zijn niet meer dan een fait divers geworden en worden te vaak verkocht als “dingen waar je mee moeten leren leven”. We vloeken niet gauw op onze zine, maar toch een dikke fuck you en een schop in de kloten van wie vindt dat zo’n gedrag kan.
De avond begon met een video die samengesteld werd door Girls go BOOM. Getuigenissen van vrouwen die één voor één in een benarde of ongelukkige situatie zaten waarbij de opponent zich alleen maar kan verdedigen met het seksistische argument “je bent (maar) een vrouw”. Niet iedere man is een monster, maar wie van het mannelijke geslacht was diende wel even te slikken toen een meisje vertelde dat ze schrik had tijdens een optreden omdat een varken (welke term moeten we anders gebruiken) het normaal vindt om tegen haar kruis aan te schuren. Goh, en neen, geen enkele van deze vrouwen hadden iets nieuws te vertellen. Een verhaal dat je inderdaad (wie weet tot vervelens toe) al duizend keer hebt gehoord, het probleem is alleen maar: we doen er niets aan. En dus kan je een initiatief als Girls go BOOM als gezond mens alleen maar toejuichen. Het enige wat wel jammer is, en daar kun je niet aan onderuit, iedereen die in de Handelsbeurs was, moet je niet meer overtuigen dat de boodschap van Girls go BOOM de juiste is. En tja, er ligt voor de organisatie nog een heel lange weg voor de boeg. Varkens worden er nu eenmaal niet graag op gewezen dat ze staan te ploeteren in de modder.
Na de videoboodschap kregen we een spoken performance van drie mensen met als kern die ene zin “respecteer ons voor wie we zijn”. Ideaal als opwarmer (nou neen, kopstoot) voor Pussy Riot. Want iedereen die de medewerkers van Girls go BOOM kent, weet dat het geen feministische zuurpruimen zijn, maar gewoon vrouwen waar je gezellig een pint mee kan pakken, en ervoor hebben gekozen om niet te zwijgen. Gek eigenlijk, of nog erger choquerend, dat indien deze vrouwen in Moskou zouden vertoeven onmiddellijk naar de cel zouden gestuurd worden. Lees nog eens na, het is bijna 2020, opkomen voor je mening en richting goelag.
Laten we afstand nemen van de gebruikelijke muziekrecensie, Pussy Riot was sowieso geen “normaal” muziekoptreden. Of toch, we zijn Luminous Dash en een muziekzine, en dus doen we dat wel. Muzikaal bekeken stelt Pussy Riot niks voor, het is zelfs ronduit slecht. Op Spotify zijn het elektropopsongs die in de buurt komen van hun landgenoten T.A.T.U. (heerlijke pop nota bene) en live blijkt het niet meer dan Lydia Lunch in overdrive te zijn. Maar en hier komt het, Pussy Riot bewijst wel dat muziek nog een andere factor in zich draagt: het punkidee om mensen wakker te schudden. Muziek en kunst mag lelijk zijn (ja sorry mijnheer de volksvertegenwoordiger je weet wel wie), muziek is meer dan schoonheid, zo veel meer dan het perfecte melodietje en nog meer dan “kijk eens wat ik met mijn instrumenten kan”.
Pussy Riot is niet echt een band, maar een beweging en op het podium een collectief met wisselende bezetting (gewoonweg omdat heel wat van hun leden achter de tralies zitten). Een collectief dat opkomt voor gelijke rechten en op een ludieke manier wil aantonen dat Putin en de orthodoxe kerk twee handen op één buik zijn. It’s all about the money. Maar de ijzeren vuist van het Kremlin houdt niet van pottenkijkers en nog minder van tegenstanders en het gebruik van een spandoek staat symbool voor een paar jaar brommen in de cel.
Alyokhina heeft het aan de lijve ondervonden, schreef hierover een boek en het is dat manifest dat je op het optreden ziet. Russische teksten die voorzien zijn van videobeelden met daarop een Engelse vertaling. Beelden die verdacht veel lijken op wat een populistische gek in Duitsland in de jaren 30 deed. Wie niet wil luisteren, wordt beschouwd als een staatsvijand. Weg democratie en dus ook weg zelfrespect. Samen met Kat (Ekaterina) en twee mannen van wie we de naam niet kennen (soms zijn we lui) deed Alyokhina haar verhaal. Nogmaals als muziek an sich kon het ons maar weinig boeien, maar als statement één die loodzwaar aankomt. Neen, het ging gisteren niet om muziek. Muziek werd gebruikt en zowel Pussy Riot als Girls go BOOM hadden maar één boodschap: “wereld, word wakker!”
Tekst : Didier Becu Foto: Hans Vermeulen
