Hoewel het rampenplan in West-Vlaanderen was afgekondigd door één of ander salpeterzuurlek in Zevekote, mocht Luminous Dash op een vrijdagavond opnieuw getuige zijn van een bijzonder en aangenaam muzikaal evenement in de sfeervolle 4AD te Diksmuide.Op het programma stonden Rats on Rafts, en deze keer in een samenwerking met De Kift, die andere Nederlandse cultband.
De support act was vanavond de Zeeuwse songsmid en troubadour Broeder Dieleman. En akkoord, hoofdact en het voorprogramma zijn eerder muzikale uitersten, maar toch vulden deze mekaar complementair aan. Ik zou haast zeggen dat de programmatie niet beter kon ingepland worden door de mensen van de 4AD.
Vooraleer het geweld van Rats on Rafts + De Kift kon losbarsten zorge Broeder Dieleman voor een eerder serene start. De Axelse singer- songwriter Tonnie Dieleman was deze avond voor de gelegenheid zelfs vergezeld van een talentvolle zangeres uit Goes met de naam Jeanine. Haar sfeervolle stemgeluid switchte met een schijnbaar ontzettend gemak van de lage naar de hoge tonen alsof ze over een ingebouwde pitch bender beschikt. Portamento was the word! Beiden brachten deze avond een aantal innemende songs in een sappig Zeeuws dialect dat bij de aanwezige toehoorders werkelijk alle respect afdwong. En ik wil écht niet spreken over een sacrale of spirituele sfeer, maar niemand van de aanwezigen had ook maar enige behoefte om tijdens Dielemans betoverende liedjes op gelijk welke manier de stilte te willen doorbreken.
De songs van Broeder Dieleman werden door hemzelf vakkundig begeleid op banjo. En op gepaste tijden hanteerde Jeanine ook op een bezwerende manier een soort van harmonium. De songteksten waren poëtisch en deden je bij momenten zelfs mijmeren. Het uiteindelijke resultaat was een set van betoverende Nederlandstalige songs die je bij momenten werkelijk konden beroeren tot in je diepste ziel. En hoewel je op bepaalde ogenblikken buiten de muziek haast een speld kon horen vallen, zorgde Dieleman toch ook op de gepaste tijden voor een vrolijke noot met één of andere grappige quote of een ontwapenende glimlach waardoor het geheel luchtig bleef. Een fantastische start dus.
Na deze fijne en talentvolle opwarmer had de 4AD als hoofdprogramma nog een bijzonder aangename samenwerking tussen 2 van de meest eigenzinnige Nederlandse bands op het menu gezet: Rats on Rafts en De Kift. Het optreden van deze “joint venture” begon ook aanvankelijk heel sereen, maar algauw spatte de energie van het podium.
Beide bands hebben als gemeenschappelijk raakvlak een bijzondere en punky insteek. Toch benaderen ze deze elk op een heel eigen en vooral uiterst originele manier. Zo doet de Rotterdamse band Rats on Rafts dit eerder op een organische en rauwe manier zoals ook vele postpunkbands dit doen of deden. De Zaandamse De Kift benadert de punkgedachte dan weer eerder zoals een fanfare dit zou aanpakken maar… met behulp van elementen die vaak erg neigen naar theater en literatuur. Zelfs het spoken word is nooit veraf: ik denk bij het beluisteren van hun muziek zelfs aan de legendarische Mancunian punkpoëet John Cooper Clark. Het resultaat van de clash tussen deze beide bands is op zijn minst verbluffend, opwindend en zelfs uiterst uniek te benoemen.
Het leeuwendeel van de songs die vanavond werden gespeeld (en ook op hun gezamenlijk album terug te vinden) waren de wat snellere punky tracks. Deze werden gebracht op een heel eigenzinnige manier en dit zowel in het Engels als het Nederlands. Op geregelde tijdstippen was er evenwel ook afwisseling met de wat langzamere en poëtische nummers die evenzeer de aanwezigen duidelijk konden blijven boeien.
De Rats bewerken hierbij op hun heel eigen manier de songs van De Kift, maar ook andersom is dit in minstens evenredige mate het geval. En erg belangrijk…steeds wordt zeer duidelijk de eigenheid van beide bands bewaard. We kunnen dus werkelijk van een erg boeiende en bevredigende cross-over spreken.
Beide bands brachten tijdens dit optreden in de 4AD zowel afwisselend apart als simultaan en tevens via kruisbestuiving een aantal tracks uit o.a Tape Hiss, het uiterst verdienstelijke tweede album van Rats on Rats (denk hierbij aan Last Day On Earth dat voor deze samenwerking werd omgedoopt tot Last Day On De Zon en het geweldige Powder Monkey) alsook songs uit de rijke discografie van De Kift (o.a Melk en Benzine en het geweldige Dit Schip).
Steeds was het resultaat uiterst bevredigend en was het genieten van van deze originele blend van krassende (post)punk gitaren en de unieke fanfare aanpak. Dit zeker niet alleen instrumentaal, maar evenzeer vocaal. Rats on Rats zanger David Fagan bracht sommige songs met een eerder zwevende zang (met zijn blik op oneindig), andere songs werden dan weer op een haast spuwende manier gebracht, maar steeds doordrongen met de nodige gitaarnoise. En ook Ferry Heyne, de zanger/multi-instrumentalist (gitaar/trompet/trombone) was duidelijk in goede vorm en liet voortdurend op een energieke manier van zich horen. Soms deed hij dit op een verhalende of poëtische manier, dan weer heel erg opzwepend en energiek.
Het was bovendien ook zeer aangenaam om te merken dat deze bands niet te veel energie in zinloze bindteksten tussen de nummers stakendie het tempo zouden kunnen vertragen. Beide bands kozen er tijdens deze set voor om haast naadloos en ononderbroken van het ene nummer in het ander over te gaan. Het motto leek wel “rechttoe, rechtaan, zonder franjes, enkel muziek”. Dit afwisselend van hun eigen nummers en muzikale stijl naar deze van de andere band, en tevens van het ene instrument naar het andere. En als je weet dat er bijna de ganse tijd een dozijn muzikanten op het podium stonden dan betekent dit dat je met een stel zeer getalenteerde mensen te doen hebt.
Nee echt, geloof mij: zij die er niet bij waren hebben werkelijk ongelijk. Dit vraagt zelfs voor een herhaling…
Manu