Amor Van Rij (hen/hun/die) is de stuwende kracht achter de Belgisch-Nederlandse band The Visual. Oorspronkelijk van Nederlandse afkomst verhuisde Van Rij vorig jaar naar Antwerpen omdat die zich in België beter thuis voelt en er muzikale gelijken vond. Recent verscheen A Night By The Shore, het derde album van The Visual een goed moment voor een gesprek dus. Maar eerst misschien toch even vragen waar de band eigenlijk voor staat…
Amor: “We zijn een ‘alternative indie’ band met vier leden. Onze muziek wordt wel eens pop noire genoemd, pop maar toch altijd wel met een donker randje, wat melancholie en mysterie. Live klinken we vrij krachtig, meer dan op de plaat. We houden heel erg van wonderlijke werelden. Je moet onze teksten dan ook niet te letterlijk nemen, we zijn altijd op zoek naar het onbekende, de poëzie. We zijn in 2017 voor het eerst naar buiten getreden.”
Je verhuisde recent van Amsterdam naar België, “omdat je je hier beter thuis voelt en muzikale gelijken vond” staat er in de bio. Wat bedoel je precies mee?
A: “Ik zie hier meer soortgelijke acts die aansluiten bij wat wij doen. Ik denk bijvoorbeeld aan Sylvie Kreusch, Tamino, Warhouse maar ook aan Sam De Nef. Er is iets meer aandacht voor poëzie; de Nederlandse cultuur vraagt meer om letterlijke, directe taal. Die nuchterheid vind je niet terug in mijn muziek en ik voelde hier wat meer aansluiting met wat ik doe.”
Was er een bepaalde trigger om de stap te zetten?
A: “In het tweede jaar van het conservatorium van Amsterdam waar ik pop studeerde, zei ik tegen een van mijn docenten dat ik het wel zag zitten om eens naar België te gaan waarop ze reageerde: ‘Volgens mij past dat heel erg bij jou’. Het was een gevoel. Ik vond alle Belgen die ik ontmoette heel fijn, ik had er gelijk een klik mee. En toen ging er na een tijdje een belletje rinkelen. Achteraf gezien klopte dat gevoel wel.”
The Visual is dat dan jij en de band, of is het toch vooral de band en jij bent daar een deeltje van?
A: “Het toch vooral het eerste. The Visual komt voort uit mijn leefwereld en hoe ik de wereld zie en benader. De rest van de band zijn mensen die daar heel goed bij aansluiten en er ook wel toe bijdragen om die wereld te vergroten en aan te vullen. Dat geeft een heel interessante wisselwerking. Maar moest ik ermee stoppen, dan is er geen The Visual meer.”
De plaat gaat over het je openstellen voor je eigen kwetsbaarheid en die van anderen. Verbinding zoeken met jezelf en met anderen. Vind je dat mensen dat meer zouden moeten doen?
A: “Ja, ik vind dat essentieel om van de wereld een fijne plek te maken. Ik vind het de normaalste zaak van de wereld dat mensen rekening houden met elkaar en daar ook mee bezig zijn. Ik heb moeten leren dat niet iedereen dat vindt en dat het bij sommigen anders werkt. Dat vond ik best moeilijk in het begin. Nu ik wat ouder ben, vind ik dat al wat minder lastig en kan ik dat beter plaatsen.”
Heb je daar zelf al last van gehad?
A: “Ik heb al heel mijn leven het gevoel dat ik een beetje buiten alles stond, en het heeft wel even geduurd voor ik dat een plekje kon geven.”
Helpt je muziek dan om dat gevoel van je af te schrijven?
A: “Zeker weten, en het geeft ook wat hoop dat ik iets kan geven waardoor andere mensen wat inzicht krijgen.”
Denk je, of hoop ja, dat je mensen die naar jullie optreden komen, op een bepaalde manier veranderend worden door die ervaring?
A: “Veranderen misschien niet, maar ik hoop wel dat ze op een of andere manier geraakt worden door de muziek. Vaak zeggen de toeschouwers dat onze muziek als een warm deken voelt en ik denk wel dat onze muziek misschien wel iets losmaakt. Dat het iets wakker schudt, iets oproept waarvan die persoon misschien zelf niet wist dat het in hen aanwezig was. Vroeger dacht ik wel dat het mijn taak of rol was om mensen te proberen veranderen, maar dat is allemaal een beetje milder geworden.”
Je identificeert jezelf als non-binair, is dat een belangrijk thema binnen je muziek?
A: “Ja, want dat is heel mijn leven een ding geweest. Toen ik jong was, wilde ik een jongen zijn en dat gevoel is nooit helemaal weggegaan. Ik identificeerde mij als jongen en mijn vrienden zagen mij ook zo. Toen ik naar de middelbare school ging, heb ik mij wat meer aangepast. Ik bleef echter het gevoel hebben dat ik ‘raar’ was voor sommige mensen en dat ik niet paste binnen de norm. Dat heeft mij wel gevormd en ik weet hoe belangrijk het is dat je elkaar daarin respecteert en ruimte geeft.
Je kan echt wel mensen beschadigen door ze af te wijzen voor wie ze zijn. Dat geldt trouwens voor heel wat aspecten, niet alleen voor gender. Die drang naar veiligheid en weten dat je aanvaard wordt, is volgens mij iets heel primitiefs dat in de mens zit ingebakken. Dat andere mensen moeite hebben met het aanvaarden van iemand die ‘anders’ is, is het gevolg van angst. Mensen wijzen andere mensen af omdat ze bang zijn om met hen geassocieerd te worden en schrik hebben dat weer anderen hen daarom niet zullen accepteren. Een soort van sociale druk.”
Heb je het gevoel dat er verandering aan het komen is in die houding?
A: “Zeker wel en dat is ook essentieel. Maar het bestaat nog steeds en als je de wereld rond kijkt, dan zijn er nog heel wat plekken waar er geen ruimte voor is. In de meer Westers georiënteerde landen zie je dat het redelijk goed gaat, maar zelfs daar zijn er nog conflicten en vervelende reacties en leeft bij velen nog het idee dat het niet normaal is.”
Even terug naar het album. Het viel mij op dat het nieuwe album iets elektronischer klinkt dan jullie vorige album. Is dat ook deel van de evolutie die je ziet bij jezelf?
A: “Sowieso ben ik heel nieuwsgierig en wil ik dat iedere plaat anders klinkt. Ik hou van verandering. Dat de dingen veranderen is een van de weinige zaken die vaststaan in ons bestaan. Ik wilde ook altijd al iets meer elektronica toevoegen aan onze sound. Eens kijken wat het doet met onze muziek. Ik leer snel en integreer wat ik geleerd heb direct in wat ik doe. Daarom wil ik ook dat de platen net dat beetje anders klinken, dat je voelt dat er iets veranderd is maar dat er toch nog een rode draad is. Volgens mij is dat met deze plaat zeker gelukt.”
De rode draad is deels de typische klank van jou stem.
A: “Ja dat, en het soort songwriting, de drive van waaruit geschreven wordt.”
In hoeverre zitten de andere bandleden mee aan het stuur als het gaat over de richting waarin de band gaat?
A: “Ik denk dat ik toch diegene ben die de richting aangeeft. Mijn nieuwsgierigheid is het uitgangspunt, de bron zeg maar. Als we samen schrijven dan is er wel een bepaalde openheid en heeft iedereen een inbreng. De werelden van de andere bandleden mengen zich met de mijne en met elkaar. Er is zeker plaats voor verandering, maar ik moet wel voelen dat het verhaal verteld kan worden zoals ik dat wil vertellen. Ik zie mezelf als de dirigent die het tempo aangeeft en hoe de interpretatie moet zijn zodat het past bij het verhaal en de toon hoe het verteld wordt.”
Die toon is over het algemeen vrij zacht en mild. Heb je dan nooit een soort van kwaadheid gevoeld? Kwaadheid over hoe de mensen reageren of over onbegrip van de anderen… of zit je zo niet in elkaar?
A: “Ik denk dat ik gewoon heel genuanceerd en cognitief ben. Er moet eerst heel veel door mijn filters gaan voordat ik het omzet in muziek. Natuurlijk ken ik frustratie en woede, maar ik voel niet de noodzaak om die direct te uiten in muziek. Ik vind een vorm om die gevoelens te uiten en dat creëert een afstand waardoor andere mensen misschien ook toenadering durven zoeken. Anders zou het gewoon punk worden of zo, en dat is niet hoe ik de muziek voor me zie. Ik wil dat mijn muziek heel gelaagd is en dat al die onderwerpen erin zitten, maar in de ‘second degree’.”
Denk je dat de boodschap op die manier helemaal doorkomt?
A: “Ik denk het wel. Als je de muziek live hoort, dan zit die urgentie er wel in en komt die agressie soms wel naar boven. Maar op de plaat wil ik die agressie helemaal niet en dat is ook niet nodig. Ik wil onbegane paden betreden en op die manier iets losmaken bij anderen. Ik wil niet een leven leiden op basis van het verlangen van anderen, ik wil een uniek leven hebben en trouw blijven aan mezelf. Da’s niet de makkelijkste weg maar wel de mooiste.”
Hoe zie je de The Visual in de toekomst nog evolueren?
A: “Het mooie aan The Visual is dat het dat dromerige heeft. De muziek bevindt zich in een andere realiteit, een beetje zoals in een JK Rowling boek. Een alternatieve realiteit en die er mag zijn en mag blijven bestaan. De kracht van The Visual is dat je de nummers niet direct kan grijpen.”
Verwijst de naam van de band dan naar een soort van oppervlakkigheid van het louter visuele?
A: “Ik heb de naam van de band gekozen omdat we als samenleving inderdaad erg bezig zijn met het visuele. Denk aan dingen zoals Instagram en selfies. De naam verwijst ook naar de visuele waarneming van je leefwereld en je emoties en je daar bewust van zijn.”
Moest je carte blanche krijgen om met iemand samen te werken, met wie zou dat dan zijn?
A: “Dan zou ik het voor The Visual heel interessant vinden om eens samen te werken met Radiohead en dan vooral met hun producer Nigel Godrich. Hoe die platen van Radiohead klinken vind ik altijd waanzinnig! David Lynch vind ik ook interessant, da’s natuurlijk film maar het lijkt mij leuk om eens muziek te maken voor een van zijn films. Onze stijl van muziek past daar ook heel goed bij.”
